Pływ (Stephen Baxter) читать бесплатно онлайн полную версию книги (ч. notes)

Przypisy

1

Zaburzenie — właściwie zmiana tempa rotacji pulsara. (wszystkie przypisy pochodzą od tłumacza)

2

Oczy ludzi żyjących w Płaszczu są wklęsłe, przez co mają niejako wspólną powierzchnię z oczodołami.

3

Złącza tunelowe — właściwie tunele czasoprzestrzenne tworzone przez rolujące czarne dziury Jeśli w tekście występuje słowo tunel — i torowi chodzi wyłącznie o tunel czasoprzestrzenny Z kolei „Złącze tunelowe” — urządzenie wrota do tunelu czasoprzestrzennego.

4

Spoidło wielkie — tkanka nerwowa łącząca półkule mózgu.

5

Zanurzając się wewnątrz statycznej czarnej dziury napotykamy centralny punkt osobliwości — nieskończenie zakrzywioną czasoprzestrzeń. Tunele czasoprzestrzenne (zwane też korytarzami Momsa-Thome'a) mogące łączyć różne miejsca tego samego wszechświata lub dwu odrębnych wszechświatów, mogą tworzyć rolujące czarne dziury, wewnątrz których zamiast punktu osobliwości występuje pierścień osobliwości. Niestety tunele takie są bardzo małe i niestabilne, gdyż zapadają się pod wpływem grawitacji. Materia niezbędna do utworzenia gardzieli tunelu winna mieć następującą właściwość: naprężenie (wytrzymałość na rozerwanie) materii potrzebnej, aby utrzymać tunel w stanie otwartym winno być 10*^ rażą większe niż gęstość substancji użytej do jego stworzenia. Dzisiejsza nauka nie zna takiej materii we wszechświecie. Fizycy sądzą, że gdyby naprężenie materiału mogło wzrosnąć do wartości powyżej 10^ rażą większej niż jego gęstość, zacząłby on wykazywać dziwne cechy np: ujemną średnią gęstość energii, ujemną masę, rozdmuchiwałby się a nie zapadał pod wpływem grawitacji. (Zwłaszcza ta właściwość odgrywa dużą rolę w przypadku tuneli czasoprzestrzennych). Ze względu na owe niezwykłe właściwości materię tę nazywa się materią egzotyczną. Przypuszcza się, ze może ona istnieć w kwantowych fluktuacjach przestrzeni otwartego kosmosu.