Wielkie Polowanie

Glosariusz

Od Pęknięcia Świata zasadniczo stosowano trzy systemy zapisywania dat. Na początku rejestrowano lata, które upłynęły Od Pęknięcia (OP). Z powodu nieomal całkowitego chaosu, w jakim upłynęły lata Pęknięcia, a także te lata, które nastąpiły bezpośrednio po nim, jak również dlatego, że ten kalendarz przyjęto po upływie dobrych stu lat od końca Pęknięcia, jego początek został wyznaczony arbitralnie. Wiele zapisów uległo zniszczeniu podczas Wojen z Trollokami, z takim skutkiem, że pod koniec wojen wybuchł spór odnośnie do poszczególnych dat liczonych według starego systemu. Opracowany zatem został nowy kalendarz, którego początkiem był koniec Wojen z Trollokami i który uświetniał rzekome wyzwolenie spod zagrożenia ze strony trolloków. Każdy odnotowany w nim rok określano jako Wolny Rok (WR). Po tym jak Wojna Stu Lat przyniosła z sobą ogólną destrukcję, śmierć i zniszczenia, pojawił się trzeci kalendarz. Kalendarz ten, zapisujący lata Nowej Ery (NE), jest obecnie w powszechnym użytku.

a’dam (AYE-dam): Urządzenie składające się z obręczy i bransolety, połączonych smyczą ze srebrzystego metalu, dzięki któremu można podporządkować sobie, wbrew jej woli, kobietę, która potrafi przenosić Moc. Obręcz nosi damane, bransoletę sul’dam. Patrz również: damane; sul’dam.

Aes Sedai (EYEZ seh-DEYE): Władający Jedyną Mocą. Od Czasu Szaleństwa jedynymi pozostałymi przy życiu Aes Sedai są kobiety. Budzące powszechną nieufność, strach, a nawet nienawiść, są przez wielu ludzi obwiniane za Pęknięcie Świata; uważa się powszechnie, iż mieszają się do polityki poszczególnych państw. Jednocześnie niewielu władców obywa się bez rad Aes Sedai, nawet w tych krajach, w których istnienie takich koneksji musi być utrzymywane w tajemnicy. Patrz również: Ajah; Tron Amyrlin.

Agelmar, lord Agelmar z domu Jagad (AGH-el-mar), (JAH-gad): Władca Fal Dara. Jego godłem są trzy rude lisy w biegu.

Aiel (eye-EEL): Lud żyjący na Pustkowiu Aiel. Waleczny i odważny. Zanim zabiją, osłaniają twarz woalem, stąd powiedzenie: „zachowuje się jak zamaskowany Aiel”, które odnosi się do człowieka postępującego gwałtownie. Wojownicy, którzy walczą na śmierć i życie, za pomocą broni albo nawet gołych rąk, nie dotykają jednak mieczy. Przed bitwą dudziarze grają im taneczne melodie, Aielowie nazywają bitwę „tańcem”.

Ajah (AH-jah): Społeczności Aes Sedai, do których należą wszystkie Aes Sedai z wyjątkiem Zasiadającej na Tronie Amyrlin. Swoje nazwy biorą od poszczególnych barw: Błękitne Ajah, Czerwone Ajah, Białe Ajah, Zielone Ajah, Brązowe Ajah, Żółte Ajah i Szare Ajah. Wszystkie wyznają odrębne filozofie korzystania z Jedynej Mocy i inny im też przyświeca cel, służąc Aes Sedai. Na przykład Czerwone Ajah całą swoją energię koncentrują na wyszukiwaniu i poskramianiu mężczyzn, którzy próbują władać Mocą. Brązowe Ajah, dla odmiany, odmawiają zaangażowania się w świecie i poświęcają się poszukiwaniu wiedzy. Krążą pogłoski (zawzięcie dementowane i nigdy nie wspominane otwarcie w obecności jakiejkolwiek Aes Sedai) o istnieniu Czarnych Ajah, które poświęciły się służbie Czarnemu.

Alanna Mosvani (ah-LAN-nah mos-VANH-nie): Aes Sedai z Zielonych Ajah.

alantin (ah-LANH-tin): W Dawnej Mowie „brat”; skrót od tia avende alantin, „brat drzewom”; „Drzewny Brat”.

Alar (AYE-lahr): Najstarsza ze starszych w Stedding Tsofu. Aldieb: W Dawnej Mowie „Zachodni Wiatr”, wiatr, który przynosi wiosenne deszcze.

al’Meara, Nynaeve (ahl-MEER-ah, NIGH-neev): Kobieta z Pola Emonda, należącego do prowincji Dwie Rzeki w królestwie Andor (AN-door).

al’Thor, Rand (ahl-THOR, RAND): Młody mężczyzna z Pola Emonda, były pasterz.

al’Vere, Egwene (ahl-VEER, eh-GWAIN): Młoda kobieta z Pola Emonda.

Amalisa, lady: Mieszkanka Shienaru z domu Jagad; siostra lorda Agelmara.

Anaiya (ah-NYE-yah): Aes Sedai z Błękitnych Ajah.

angreal (ahn-gree-AHL): Niezwykle rzadki przedmiot, dzięki któremu każdy, kto jest zdolny do przenoszenia Jedynej Mocy, może bezpiecznie zaczerpnąć większą jej ilość, niż to jest możliwe bez wspomagania. Pozostałość po Wieku Legend; sposób jej wytwarzania nie jest już znany. Patrz również: sa’angreal; ter’angreal.

Arad Doman (AH-rahd do-MAHN): Kraina położona nad oceanem Aryth.

Arafel (Ah-rah-fehl): Kraj należący do Ziem Granicznych. Avendesora (Ah-vehn-deh-SO-rah): W Dawnej Mowie Drzewo Życia. Wymieniane w wielu opowieściach i legendach.

Aybara, Perrin (ay-BAHR-ah, PEHR-rihn): Młody mężczyzna z Pola Emonda, były czeladnik kowalski.

Ba’alzamon (bah-AHL-zah-mon): W mowie trolloków „Serce Ciemności”. Uważa się, że trolloki tak właśnie nazywają Czarnego. Patrz również: Czarny; trolloki.

bard: Wędrowny gawędziarz, muzyk, żongler, akrobata i wszechstronny artysta. Rozpoznawani dzięki swym tradycyjnym płaszczom uszytym z kolorowych łatek, bardowie dają swe przedstawienia głównie po wsiach i mniejszych miejscowościach.

Barthanes, lord z domu Damodred (bahr-THAN-nehs): Lord z Cairhien, drugi po .królu w hierarchii władzy. Jego osobistym godłem jest szarżujący dzik. Godłem rodu Damodred jest korona i drzewo.

Bel Tine (BEHL TINE): Wiosenne święto na cześć końca zimy, kiełkowania przyszłych plonów i narodzin jagniąt. Biała Wieża: Pałac Zasiadającej na Tronie Amyrlin w Tar Valon, a także miejsce, w którym szkoli się Aes Sedai. Białe Płaszcze: Patrz: Synowie Światłości.

Birgitte (ber-GEET-teh): Złotowłosa bohaterka legendy i stu opowieści bardów, ma srebrny łuk i srebrne strzały, którymi nigdy nie chybia celu.

bittern (BIHT-tehrn): Instrument muzyczny wyposażony w sześć, dziewięć lub dwanaście strun, kładzie się go płasko na kolanach, gra polega na szarpaniu lub uderzaniu strun.

Bornhald, Geofram (BOHRN-hahld, JEHF-rahm): Lord, Kapitan Synów Światłości.

Byar, Jaret (BY-ahr, JAH-ret): Oficer Synów Światłości.

Caemlyn (KRYM-lihn): Stolica Andoru.

Cairhien (KEYE-ree-EHN): Nazwa kraju położonego przy Grzbiecie Świata i jednocześnie nazwa jego stolicy. Miasto zostało spalone i złupione podczas Wojny o Aiel (976-978 NE). Godłem Cairhien jest złote słońce o licznych promieniach, wschodzące na samym dole tła, którym jest niebo.

Carallain (KAH-rah-layn): Jedna z krain oderwanych siłą od imperium Artura Hawkwinga podczas Wojny Stu Lat. W późniejszych latach Carallain traciło siły, a ostatnie ślady po nim zniknęły około 500 r. NE.

Cauthon Matrim (Mat) (CAW-thon, MAT): Młody mężczyzna z Dwu Rzek.

Corenne (koh-REEN-neh): W Dawnej Mowie „Powrót”.

Córka Nocy: Patrz: Lanfear.

cuendillar (CWAIN-der-yar): Znany również jako prakamień. Patrz: prakamień.

Cykl Karaethon (ka-REE-ah-thon): Patrz: Proroctwa Smoka. Czarny: Powszechnie używane we wszystkich krajach imię Shai’tana: źródło zła, antyteza Stwórcy. Uwięziony przez Stwórcę w momencie Stworzenia w więzieniu Shayol Ghul. Próba uwolnienia go z tego więzienia wywołała Wojnę o Cień, skażenie saidina, Pęknięcie Świata i koniec Wieku Legend.

Czas Szaleństwa: Nazwa okresu, który nastąpił po tym, jak przeciwuderzenie Czarnego skaziło męską połowę Prawdziwego Źródła. Aes Sedai mężczyźni popadli wówczas w obłęd i spowodowali Pęknięcie Świata. Dokładny czas trwania tego okresu nie jest znany, uważa się jednak, iż było to blisko sto lat. Jego całkowity koniec nastąpił dopiero po śmierci ostatniego Aes Sedai mężczyzny. Patrz również: Stu Towarzyszy; Prawdziwe Źródło; Jedyna Moc; Pęknięcie Świata.

Czerwone Tarcze: Patrz: Społeczności wojowników Aiel.

Daes Dae’mar (DAH-ess day-MAR): Wielka Gra, znana również jako Gra Domów. Nazwa nadana knowaniom, spiskom i manipulacjom uprawianym przez arystokratyczne domy. Wysoko ceni się wyrafinowanie, polegające na dążeniu do jednej rzeczy pod pozorem, iż dąży się do innej, a także osiąganie celu przy użyciu jak najskromniej szych środków.

Dai Shan (DYE SHAN): Tytuł nadawany w Ziemiach Granicznych, oznacza Koronowanego Przywódcę Armii. Patrz również: Ziemie Graniczne.

damane (dah-MAHN-ee): W Dawnej Mowie „Wzięta na Smycz”. Wzięte do niewoli kobiety, które potrafią przenosić Moc i które Seanchanie wykorzystują do rozlicznych zadań, przede wszystkim jako broń używaną podczas bitew. Patrz również: Seanchanie; a’dam; sul’dam.

Damodred, lord Galadedrid (DAHN-oh-drehd, gah-LAHD-eh-drihd): Przyrodni brat Elayne i Gawyna. Jego godłem jest zakrzywiony srebrny miecz, skierowany ostrzem w dół.

Do Miere A’vron (DOH-me-EHR a-VRAWN): Patrz: Obserwatorzy nad Morzem.

Domom Bayle (DOH-mon, BAIL): Kapitan „Spray”, kolekcjoner staroci.

Draghkar (DRAGH-kahr): Istoty, które Czarny stworzył z ludzkiej rasy poprzez zniekształcenie w nich cech człowieczych. Draghkar przypomina wyglądem rosłego mężczyznę obdarzonego nietoperzymi skrzydłami, o zbyt bladej skórze i zbyt wielkich oczach. Pieśń Draghkara potrafi przywabić ofiarę i złamać jej wolę. Jest takie powiedzenie: „Pocałunek Draghkara oznacza śmierć”. Stworzenie to nie gryzie, lecz swym pocałunkiem najpierw pochłania duszę ofiary, potem jej życie. druciarze: Patrz: Tuatha’an.

Drzewny Pieśniarz: Ogir, który posiada umiejętność śpiewania drzewom (tak zwanych „drzewnych pieśni”), dzięki czemu je uzdrawia albo pomaga im rosnąć i kwitnąć, czasami wykonuje też rozmaite drewniane przedmioty, nie uszkadzając przy tym samego drzewa. Dzieła powstałe w ten sposób zwane są „wyśpiewanym drzewem” i są wysoko cenione. Drzewnych Pieśniarzy pozostało obecnie niewielu wśród ogirów; talent ten wydaje się zanikać.

dziedziczka tronu: Tytuł nadawany spadkobierczyni tronu Andoru. Najstarsza córka królowej dziedziczy po niej prawo do zasiadania na tronie. Jeżeli nie ma żadnej córki, wówczas sukcesja przechodzi na najbliższą krewną królowej.

Elaida (eh-Ly-da): Aes Sedai z Czerwonych Ajah, doradczyni Morgase, królowej Andoru. Czasami potrafi głosić przepowiednie.

Elayne (ee-LAIN): Córka królowej Morgase, dziedziczka tronu Andoru. Jej godłem jest złota lilia.

Fain, Padan (FAIN, PAHD-ahn): Człowiek uznany za Sprzymierzeńca Ciemności i uwięziony w twierdzy Fal Dara.

Fałszywy Smok: Pojawiający się od czasu do czasu mężczyzna, który twierdzi, że jest Smokiem Odrodzonym. Zdarza się, że uzyskuje silne poparcie, w związku z czym trzeba zgromadzić armię, która go pokona. Kilka takich postaci było powodem wybuchu wojen, wciągających wiele narodów. Przez całe stulecia większość nie potrafiła korzystać z Jedynej Mocy, niemniej jednak niektórzy rzeczywiście byli w stanie to osiągnąć. Wszyscy albo znikali, albo brano ich do niewoli i zabijano, zanim spełnili którekolwiek z proroctw dotyczących Odrodzenia Smoka. Takich mężczyzn nazywa się fałszywymi Smokami. Do najpotężniejszych, spośród tych, którzy potrafili przenosić, zaliczali się Raolin Darksbane (335-362 OP), Yurian Stonebow (ok. 1300-1308 OP), Davian (WR 351), Guaire Amalasan (WR 939-43) i Logain (997 NE). Patrz także: Smok Odrodzony.

Far Dareis Mai (FAHR DAH-rize MY): Dosłownie „Panny Włóczni”. Jedna ze społeczności wojowników Aiel; w odróżnieniu od innych, przyjmuje w swe szeregi tylko i wyłącznie kobiety. Żadna Panna Włóczni nie może wyjść za mąż i pozostać członkinią społeczności, nie może także walczyć, jeśli spodziewa się dziecka. Każde dziecko urodzone przez Pannę jest oddawane na wychowanie innej kobiecie, w taki sposób, by nikt się nie dowiedział, kim była matka dziecka. ("Nie będziesz należała do żadnego mężczyzny ani żaden mężczyzna nie może należeć do ciebie. Włócznia jest twym kochankiem, twym dzieckiem i twym życiem”.) Takie dzieci strzeżone są jak skarb, bowiem zostało przepowiedziane, że dziecko zrodzone z Panny zjednoczy klany i przywróci Aielowi wielkość, jaką ten kraj się szczycił podczas Wieku Legend. Patrz także: Aiel; Społeczności Wojowników Aiel.

Gaidin (GYE-deen): Dosłownie „Brat Bitew”. Tytuł, który Aes Sedai nadają strażnikom. Patrz również: strażnik.

Galad (gah-LAHD): Patrz: Damodred, lord Galadedrid. Galldrian su Riatin Rie (GAHL-dree-ahn soo REYE-ah-tin REE): Dosłownie Galldrian z dynastii Riatin, król. Król Cairhien. Patrz również: Cairhien.

Gawyn (GAH-wihn): Syn królowej Morgase i brat Elayne. Jego godłem jest biały dzik.

Goaban (GO-ah-banki): Jedna z krain oderwanych siłą od imperium Artura Hawkwinga podczas Wojny Stu Lat. W późniejszych latach Goaban traciło siły, przestało istnieć około 500 r. NE. Patrz również: Hawkwing, Artur; Wojna Stu Lat.

Gra Domów: Patrz: Daes Dae’mar.

Grzbiet Świata: Wysokie pasmo górskie z bardzo niewielką liczbą przełęczy, które dzieli Pustkowie Aiel od ziem położonych na zachodzie.

Hailene (heye-LEE-neh): W Dawnej Mowie „Ci, Którzy Przybyli Wcześniej” albo „Zwiastuni”.

Hardan: Jedna z krain oderwanych siłą od imperium Artura Hawkwinga, dawno już zapomniane. Położone było między Cairhien i Shienarem.

hajd: Jednostka miary powierzchni, równa kwadratowi o boku wynoszącym sto kroków.

Hawkwing, Artur: Legendarny król (lata panowania WR 943-994), który zjednoczył wszystkie ziemie na zachód od Grzbietu Świata, a także niektóre krainy położone za Pustkowiem Aiel. Wysłał nawet wojska za ocean Aryth (WR 992), jednakże po jego śmierci utracono z nimi wszelki kontakt, co wywołało Wojnę Stu Lat. Jego godłem był złoty jastrząb w locie. Patrz również: Wojna Stu Lat.

Hurin (HEW-rhin): Shienaranin, który posiada zdolność wykrywania za pomocą węchu dokonanej przemocy i tropienia po zapachu tych, którzy tej przemocy dokonali. Zwany „węszycielem”, służy królewskiemu wymiarowi sprawiedliwości w Fal Dara, w Shienarze.

Illian (IHL-lee-ahn): Wielkie miasto portowe położone nad Morzem Burz, stolica kraju o tej samej nazwie.

Ingtar, lord Ingtar z domu Shinowa (IHNG-takir, shih-NOH-wah): Wojownik rodem z Shienaru, jego godłem jest szara sowa.

Ishamael (ih-SHAH-may-EHL): W Dawnej Mowie „Zdrajca Nadziei”. Jeden z Przeklętych. Przydomek nadany przywódcy tych Aes Sedai, którzy przeszli na stronę Czarnego podczas Wojny o Cień. Mówi się, że nawet on zapomniał swoje prawdziwe imię. Patrz także: Przeklęci.

Jedyna Moc: Moc przenoszona z Prawdziwego Źródła. Przeważająca większość ludzi jest całkowicie niezdolna do przenoszenia Jedynej Mocy. Niewielu z nich można nauczyć przenoszenia jej, a zupełnie nieznaczna liczba ma tę zdolność wrodzoną. Tych nielicznych nie trzeba uczyć, dotykają Prawdziwego Źródła i przenoszą Moc, czy tego chcą, czy nie, być może nawet sobie nie uświadamiając, co robią. Ta wrodzona zdolność objawia się zazwyczaj pod koniec okresu dojrzewania lub tuż po osiągnięciu dojrzałości. Jeżeli taki człowiek nie zostanie nauczony kontroli albo uczy się sam (co jest nadzwyczaj trudne, sukces osiąga jedynie jedna na cztery osoby), jego śmierć jest pewna. Od Czasu Szaleństwa żaden mężczyzna nie potrafił przenosić Mocy i nie popaść w rezultacie w straszliwy obłęd, a następnie, nawet jeśli nabył umiejętność kontrolowania, to umierał na wyniszczającą chorobę, która powoduje, że cierpiący na nią gnije za życia — chorobę, podobnie jak obłęd, powodowała skaza, jaką Czarny dotknął saidina. W przypadku kobiet śmierć, która następuje z powodu braku panowania nad Mocą, jest mniej straszna, jednakże jest równie nieunikniona. Aes Sedai wyszukują dziewczęta z wrodzonymi umiejętnościami, by ratować im życie, a także by powiększać zastępy Aes Sedai, wyszukują także mężczyzn, chcąc nie dopuścić do wszystkich tych straszliwych czynów, jakich oni w swoim obłędzie dopuszczają się dzięki Mocy. Patrz również: przenosić Jedyną Moc; Czas Szaleństwa; Prawdziwe Źródło.

Kamienne Psy: Patrz: Społeczności Wojowników Aiel. Koło Czasu: Czas jest Kołem wyposażonym w siedem szprych, każda szprycha to Wiek. Koło Czasu obraca się, a Wieki nadchodzą i mijają, pozostawiając wspomnienia, które stają się legendą, a potem mitem i są zapomniane wraz z ponownym nadejściem tego Wieku. Wzór Wieku zmienia się nieznacznie za każdym razem, gdy ten Wiek nastaje i za każdym razem ulega większym zmianom, aczkolwiek jest to zawsze ten sam Wiek.

Kopuła Prawdy: Wielki dwór Synów Światłości, znajdujący się w Amadorze (AH-mah-door), stolicy Amadicii (AH-mah-DEE-cee-ah). Istnieje ktoś taki jak król Amadicii, faktycznie jednak władzę sprawują Synowie Światłości. Patrz również: Synowie Światłości.

Kumotrzy: Bliscy przyjaciele i znajomi.

Laman (LAY-malm): Król Cairhien, z dynastii Damodred, który utracił swój tron i życie podczas Wojny o Aiel.

Lan, al’Lan Mandragoran (AHL-LAN man-DRAG-or-an): Strażnik połączony więzią z Moiraine. Niekoronowany król Malkier, Dai Shan i ostami pozostały przy życiu malkierski lord. Patrz również: Dai Shan; Malkier; Moiraine; strażnik.

Lanfear (LAN-fear): W Dawnej Mowie „Córka Nocy”. Jedna z Przeklętych, być może najpotężniejsza po Ishamaelu. W odróżnieniu od pozostałych Przeklętych, sama wybrała dla siebie to imię. Twierdzi się, że Lanfear była zakochana w Lewsie Therinie Telamonie. Patrz również: Przeklęci; Smok.

Leane (lec-AHN-eh): Aes Sedai z Błękitnych Ajah i Opiekunka Kronik. Patrz również: Ajah; Opiekunka Kronik.

Lews Therin Telamon; Lews Therin Kinslayer: Patrz: Smok.

Liandrin (lec-AHN-drihn): Aes Sedai z Czerwonych Ajah, rodem z Tarabonu.

liga: Patrz: miary odległości.

Logain (loh-GAYN): Fałszywy Smok, poskromiony przez Aes Sedai.

Loial (LOY-ahl): Ogir ze Stedding Shangtai.

Luc; lord Luc z dynastii Mantear (LUKS, MAN-tee-ahr): Brat Tigraine. Uważa się, że jego zniknięcie w Wielkim Ugorze (971 NE) jest w jakiś sposób związane z późniejszym zniknięciem Tigraine. Jego godłem była żotądź.

Lud Morza: Bardziej właściwa nazwa Atha’an Miere (a-tha-AHN-mee-AIR), Morski Naród. Mieszkańcy wysp położonych na oceanie Aryth (AH-rihth) i Morzu Burz, spędzają niewiele czasu na tych wyspach, żyjąc przede wszystkim na statkach. Handel morski kwitł głównie dzięki statkom Ludu Morza.

Luthair: Patrz: Mondwin, Luthair Paendrag.

Łza: Wielki port nad Morzem Burz.

Mallcier (mahl-KEER): Kraina, niegdyś należąca do Ziem Granicznych, obecnie wchłonięta przez Ugór. Godłem Malkier był złoty żuraw w locie.

Manetheren (mann-EHTH-ehr-ehn): Jeden z dziesięciu krajów, które utworzyły Drugie Przymierze, a także stolica tego kraju. Zarówno miasto jak i kraj zostały całkowicie zniszczone podczas Wojen z Trollokami.

marath’damane (MAH-rahth’dah-MAHN-ee): W Dawnej Mowie „Te, Które Należy Wziąć na Smycz”. Termin używany przez Seanchan na określenie tych kobiet, zdolnych do przenoszenia Mocy, których jeszcze nie schwytano. Patrz również: a’dam; damane; Seanchanie.

Masema (mah-SEE-mah): Shienarański żołnierz, który nienawidzi Aielów.

Mashiara (mah-shee-AH-rah): W Dawnej Mowie „ukochana”, oznacza jednak utraconą miłość, która już nigdy się nie spełni.

Merrilin, Thom (MER-rih-lihn, TOM): Bard.

miary odległości: 10 cali = 3 dłonie = 1 stopa; 3 stopy = 1 krok; 2 kroki = 1 piędź; 1000 piędzi = 1 mila; 4 mile = 1 liga.

miary wag: 10 uncji = 1 funt; 10 funtów = 1 kamień; 10 kamieni = 1 cetnar; 10 cetnarów = 1 tona.

mila: Patrz: miary odległości.

Min (MIN): Młoda kobieta, która potrafi widzieć poświaty otaczające ludzi i czytać z nich.

Moiraine (mwah-rain): Aes Sedai z Błękitnych Ajah. Mondwin, Luthair Paendrag (LEW-thair PAY-ehn-DRAG MON-dwihn): Syn Artura Hawkwinga, dowodził armiami, które Hawkwing wysłał na drugi brzeg oceanu Aryth. Na jego sztandarze widniał złoty jastrząb z rozpostartymi skrzydłami, ściskający w szponach błyskawice. Patrz również: Hawkwing, Artur.

Mordeth (MOOR-death): Radny miejski, który przemienił miasto Aridhol, chcąc stosować metody Sprzymierzeńców Ciemności wymierzone przeciwko nim samym, doprowadzając je w rezultacie do destrukcji i zdobywając dla niego nową nazwę, Shadar Logoth ("Gdzie czeka Cień”). W Shadar Logoth ocalała tylko jedna rzecz oprócz nienawiści, która zabiła to miasto, a jest nią sam Mordeth, od dwóch tysięcy lat związany więzią z ruinami, czeka na nadejście kogoś, kogo duszę będzie mógł pożreć i w ten sposób zdobyć nowe ciało.

Morgase (moor-GAYZ): Królowa Andoru, dziedziczka dynastii Trakand (TRAHK-ahnd).

Myrddraal (MUHRD-draal): Twór Czarnego, dowódcy trolloków. Pomiot trolloków, w którym ujawniły się cechy ludzkiej rasy, użyte do stworzenia trolloków, lecz skażone przez zło, dzięki którym powstały trolloki. Fizycznie przypomina człowieka, tyle że nie posiada oczu, ma jednak sokoli wzrok zarówno przy świetle jak i w mroku. Dysponuje pewnymi mocami wywodzącymi się od Czarnego, między innymi zdolnością do paraliżowania samym swoim widokiem i umiejętnością znikania wszędzie tam, gdzie jest cień. Jedną z jego nielicznych, poznanych słabości jest niechęć do zanurzania się w wartkiej, płynącej wodzie. W różnych krajach nadano mu różne przydomki, między innymi: Półczłowiek, Bezoki, Zaczajony, Człowiek Cień i pomor.

Niall, Pedron (NEYE-awl, PAY-drohn): Lord, Kapitan Komandor Synów Światłości. Patrz również: Synowie Światłości.

Nisura, Lady (nih-SOO-rah): Shienarańska arystokratka i jedna z dam dworek lady Amalisy.

Obserwatorzy nad Morzem: Stronnictwo ludzi przekonanych, że armie Artura Hawkwinga posłane na drugi brzeg oceanu Aryth powrócą któregoś dnia i dlatego wypatrują ich z miasta Falme (FAHL-may) położonego na Głowie Tomana.

Opiekunka Kronik: Druga w hierarchii władzy po Zasiadającej na Tronie Amyrlin wśród Aes Sedai, spełnia również funkcję sekretarza Amyrlin. Wybierana dożywotnio przez Komnatę Wieży, zazwyczaj wywodzi się z tych samych Ajah co Amyrlin. Patrz również: Tron Amyrlin; Ajah.

Pęknięcie Świata: Podczas Czasu Szaleństwa mężczyźni Aes Sedai, którzy popadli w obłęd i potrafili władać Jedyną Mocą w stopniu obecnie nie znanym, zmienili oblicze ziemi. Spowodowali wielkie trzęsienia, zrównanie górskich łańcuchów, wypiętrzenie nowych gór, powstanie suchych lądów w miejscach, gdzie przedtem były morza, zalanie przez morza dawnych lądów. Wiele części świata uległo całkowitemu wyludnieniu, a ocalali rozproszyli się jak pył na wietrze. O tych zniszczeniach wspomina się w opowieściach, legendach i historii jako o Pęknięciu Świata. Patrz również: Czas Szaleństwa.

Pięć Mocy: Od Jedynej Mocy ciągną się wątki i każda osoba, która potrafi korzystać z Jedynej Mocy, może chwytać niektóre wątki lepiej niż inni. Wątki te mają swoje nazwy, pochodzące od tego, co można z nimi zrobić — Ziemia, Powietrze, Ogień, Woda i Duch — i nazywa się je Pięcioma Mocami. Każdy władający Jedyną Mocą nabywa więcej siły dzięki używaniu jednej bądź dwóch z nich, a dzięki innym ową siłę traci. Nieliczni dysponują wielką siłą dzięki użyciu trzech mocy, niemniej jednak od Wieku Legend nikt nie zdobył wielkiej siły dzięki wszystkim pięciu. Nawet wtedy były to niezmiernie rzadkie przypadki. Zasięg tej siły jest różny w zależności od danej osoby, tak więc ci, którzy potrafią z niej korzystać, bywają znacznie silniejsi od innych. Wykonywanie pewnych czynów przy użyciu Jedynej Mocy wymaga zdolności władania jedną lub więcej z Pięciu Mocy. Na przykład rozpalanie lub władanie ogniem wymaga Ognia, a wywieranie wpływu na pogodę wymaga Powietrza i Wody, z kolei uzdrawianie potrzebuje Wody i Ducha. O ile Ducha wykrywano zarówno u mężczyzn jak i u kobiet, wielkie zdolności w odniesieniu do Ziemi i/lub Ognia wykrywano częściej u mężczyzn, a w odniesieniu do Wody i/lub Powietrza u kobiet. Zdarzają się wyjątki, często jednak uważano Ziemię i Ogień za Moce męskie, natomiast Powietrze i Wodę za żeńskie. Zasadniczo nie uważa się, by któraś z tych zdolności była silniejsza od pozostałych, mimo że Aes Sedai znają powiedzenie: „Nie ma takiej skały, której woda i wiatr naruszyć nie mogą, nie ma ognia tak dzikiego, by woda nie mogła go ugasić albo wiatr zdmuchnąć”. Warto zauważyć, że tego powiedzenia zaczęto używać dawno potem, jak umarł ostatni Aes Sedai. Podobne powiedzenia używane przez Aes Sedai mężczyzn zaginęły.

piędź: Patrz: miary odległości.

Płomień Tar Valon: Symbol Tar Valon, Tronu Amyrlin i Aes Sedai. Stylizowany wizerunek ognia, biała łza ustawiona czubkiem do góry.

Poskramianie: Uprawiany przez Aes Sedai akt unieszkodliwiania mężczyzny, który potrafi korzystać z Jedynej Mocy. Jest on niezbędny, ponieważ każdy mężczyzna, który nauczy się to robić, popada w obłęd pod wpływem skazy na saidinie i w swoim szaleństwie nieuchronnie będzie dokonywał straszliwych rzeczy z Mocą. Mężczyzna, który został poskromiony, nadal może wyczuwać Prawdziwe Źródło, jednak nie może go dotykać. Wszelkie oznaki szaleństwa, które dają się zauważyć przed poskromieniem, zostają powstrzymane przez akt poskramiania, mimo że samo szaleństwo nie zostaje uleczone, jednak jeśli wykona się ten akt dostatecznie szybko, można zapobiec śmierci. Patrz również: Jedyna Moc; Ujarzmianie.

półczłowiek: Patrz: Myrddraal.

prakamień: Niezniszczalna substancja stworzona podczas Wieku Legend. Wszelka znana energia użyta w próbie jego rozbicia zostaje wchłonięta, sprawiając, że prakamień staje się jeszcze mocniejszy.

Prawdziwe Źródło: Siła napędzająca świat, która obraca Kołem Czasu. Jest podzielona na męską połowę (saidin) i żeńską połowę (saidar), które jednocześnie pracują razem i przeciwko sobie. Jedynie mężczyzna może czerpać moc z saidina, tylko kobieta z saidara. Na początku Czasu Szaleństwa saidin został skażony przez dotknięcie Czarnego. Patrz również: Jedyna Moc.

Proroctwa Smoka: Niewiele jest informacji i niewiele się mówi o Proroctwach podanych w Cyklu Karaethon. Przepowiadają one, że Czarny ponownie się uwolni i wtedy dotknie świat oraz że Lews Therin Telamon, Smok, Sprawca Pęknięcia Świata, odrodzi się, by stoczyć Tarmon Gai’don, Ostatnią Bitwę z Cieniem. Patrz również: Smok.

Przeklęci: Przydomek nadany trzynastu najpotężniejszym Aes Sedai, jakich kiedykolwiek znano, którzy przeszli na stronę Czarnego podczas Wojny z Cieniem w zamian za obietnicę nieśmiertelności. Zgodnie z legendą, a także szczątkowymi zapisami, zostali uwięzieni razem z Czarnym, kiedy na mury jego więzienia ponownie nałożono pieczęcie. Wciąż wykorzystuje się ich imiona do straszenia dzieci.

Przeklęte Ziemie: Bezludne tereny otaczające Shayol Ghul, za Wielkim Ugorem.

przenosić Jedyną Moc: kontrolować przepływ Jedynej Mocy. Patrz również: Jedyna Moc.

Przymierze Dziesięciu Narodów: Unia powstała po Pęknięciu Świata (około 300 OP), gdy na nowo tworzyły się kraje, w celu pokonania Czarnego. Przymierze rozpadło się po Wojnach z Trollokami. Patrz również: Wojny z Trollokami.

Pustkowie Aiel: Dzika, nierówna i zupełnie pozbawiona wody kraina na wschód od Grzbietu Świata. Niewielu ludzi z zewnątrz odważa się zapuszczać w głąb Pustkowia, nie tylko dlatego, że ktoś, kto się tam nie urodził, nie jest w stanie znaleźć wody, lecz również dlatego, że Aielowie uważają, iż prowadzą wojnę z innymi narodami i niechętnie witają obcych.

Ragan (rah-GAHN): Shienarański wojownik.

Renna (REEN-nah): Seanchanka; sul’dam. Patrz również: Seanchanie; sul’dam.

Rhyagelle (rheye-ah-GEHL): W Dawnej Mowie „Ci, Którzy Wracają” albo „Powracający do Domu”.

Róg Valere (vah-LEER): Legendarny cel Wielkiego Polowania na Róg. Uważa się, iż za pomocą Rogu można wezwać z grobu legendarnych bohaterów, aby walczyli z Cieniem.

sa’angreal (SAH-ahn-GREE-ahl): Nadzwyczaj rzadki przedmiot, który pozwala posiadającej go osobie korzystać ze znacznie większej ilości Jedynej Mocy niż to w innym przypadku możliwe albo bezpieczne. Sa’angreal jest podobny, lecz znacznie potężniejszy od angrealu. Ilość Mocy, którą można władać za pomocą sa’angrealu jest porównywalna z ilością Mocy, z której można korzystać za pomocą angrealu w takim samym stopniu, w jakim ilość Mocy, którą można władać z pomocą angrealu ma się do ilości Mocy, którą można władać bez wspomagania. Pozostałość po Wieku Legend, sposób jego tworzenia nie jest już znany. Egzemplarzy sa’angrealu pozostała już jedynie garstka, znacznie mniej niż angreali.

saidar, saidin (sah-ih-DAHR, sah-ih-DEEN): Patrz: Prawdziwe Źródło.

Saldaea (sahl-DAY-ee-ah): Jeden z krajów należących do Ziem Granicznych.

Sanche, Siuan (SAHN-chay, swahn): Aes Sedai uprzednio należąca do Błękitnych Ajah. Wyniesiona na Tron Amyrlin w 985 NE. Zasiadająca na Tronie Amyrlin należy do wszystkich Ajah i jednocześnie nie należy do żadnych.

Seanchan (SHAWN-CHAN): Kraina, z której przybyli Seanchanie.

Seanchanie: Potomkowie armii wysłanych przez Artura Hawkwinga na drugi brzeg oceanu Aryth, którzy powrócili, by ponownie przejąć we władanie ziemie swych przodków. Patrz również: Hailene; Corenne; Rhyagelle.

Seandar (Shawn-DAHR): Stolica Seanchan, gdzie cesarzowa zasiada na Kryształowym Tronie Sądu Dziewięciu Miesięcy.

Selene (seh-LEEN): Kobieta napotkana podczas wyprawy do Cairhien.

Seta (SEE-tah): Seanchanka; sul’dam. Patrz również: Seanchanie; sul’dam.

Shadar Logoth (SHAH-dahr LOH-goth): Miasto opuszczone i omijane przez ludzi od czasu Wojen z Trollokami. Jest to skażony teren, nawet najmniejszy kamyk jest niebezpieczny. Patrz również: Mordeth.

Shai’tan (SHAY-ih-TAN): Patrz: Czarny.

Shayol Ghul (SHAY-ol GHOOL): Góra w Ziemiach Przeklętych, teren więzienia Czarnego.

Sheriam (SHEER-ee-ahm): Aes Sedai należąca do Błękitnych Ajah. Mistrzyni nowicjuszek w Białej Wieży. Shienar (shy-NAHR): Kraj należący do Ziem Granicznych. Godłem Shienaru jest atakujący czarny jastrząb. shoufa (SHOU-fah): Część ubioru noszona przez Aielów, tkanina, zazwyczaj koloru piasku lub skały, którą owija się głowę i szyję, pozostawiając odsłoniętą jedynie twarz.

Smoczy Kieł: Stylizowany znak, zazwyczaj czarny, w kształcie łzy ustawionej na czubku. Narysowany na drzwiach lub ścianie domu stanowi oskarżenie przebywających w środku ludzi o czynienie zła, względnie próbę zwrócenia uwagi Czarnego, by w ten sposób zaszkodzić tym ludziom.

Smok: Przydomek, pod jakim Lews Therin Telamon był znany podczas Wojny z Cieniem. Kierowany obłędem, jaki owładnął wszystkimi mężczyznami Aes Sedai, Lews Therin zabił wszystkich, w żyłach których płynęła choć kropla jego krwi, a także wszystkich, których kochał, zyskując sobie w ten sposób miano Zabójcy Rodu. Pauz również: Smok Odrodzony; Fałszywy Smok; Proroctwa Smoka.

Smok Odrodzony: Zgodnie z przepowiednią i legendą Smok narodzi się ponownie w godzinie największej potrzeby ludzkości, by zbawić świat. Ludzie bynajmniej nie oczekują tego z utęsknieniem, jako że przepowiednie mówią, iż Smok Odrodzony wywoła nowe Pęknięcie Świata. Stąd też Lews Therin Zabójca Rodu, Smok, to imię, na dźwięk którego każdy się wzdryga, mimo że upłynęły już trzy tysiące lat od jego śmierci. Patrz również: Smok; Fałszywy Smok; Proroctwa Smoka.

Splot Przeznaczenia: Patrz: ta’maral’ailen.

Społeczności wojowników Aiel: Wszyscy wojownicy Aiel są członkami społeczności, takich jak: Kamienne Psy, Czerwone Tarcze albo Panny Włóczni. Każda społeczność posiada własne obyczaje, niekiedy poświęca się wypełnianiu specyficznych obowiązków. Na przykład Czerwone Tarcze funkcjonują jako rodzaj policji. Kamienne Psy często ślubują nie wycofywać się z bitwy, do której już raz przystąpili; spełniają tę przysięgę, choćby mieli wyginąć do ostatniego człowieka. Klany Aielów często walczą między sobą, jednakże członkowie tej samej społeczności nie prowadzą z sobą walki, nawet jeśli robią to ich klany, dzięki czemu klany zawsze utrzymują z sobą kontakt, mimo otwartej waśni. Patrz również: Aiel; Pustkowie Aiel; Far Dareis Mai.

Sprzymierzeńcy Ciemności: Wyznawcy Czarnego, którzy wierzą, że zdobędą wielką władzę i nagrody, a nawet nieśmiertelność, po tym, jak on zdoła uwolnić się ze swego więzienia.

stedding (STEHD-ding): Siedziby, strony rodzinne ogirów (OH-geer). Wiele stedding zostało porzuconych po Pęknięciu Świata. W jakiś sposób, obecnie już nie pojmowany, są one zabezpieczone, dzięki czemu żadna Aes Sedai nie potrafi w nich korzystać z Jedynej Mocy ani nawet wyczuwać istnienia Prawdziwego Źródła. Próby władania Jedyną Mocą z zewnątrz stedding nie przyniosły żadnych efektów wewnątrz granic stedding. Żaden trollok nie wejdzie do stedding, chyba że zostanie tam zapędzony, nawet Myrddraal zrobi to tylko pod wpływem najwyższej potrzeby, a i wtedy z niechęcią i obrzydzeniem. Nawet Sprzymierzeńcy Światłości, jeśli są naprawdę oddani, czują się nieswojo w stedding.

strażnik: Wojownik połączony zobowiązaniem z Aes Sedai. Zobowiązanie zostaje utrwalone za pomocą Jedynej Mocy, dzięki czemu strażnik jest obdarzony zdolnością szybkiego odzyskiwania zdrowia, długiego obywania się bez jedzenia, wody albo wypoczynku, a także wyczuwania z dużej odległości skazy Czarnego. Dopóki dany strażnik żyje, dopóty Aes Sedai, z którą jest połączony zobowiązaniem, wie, że on żyje, niezależnie od tego, jak duża dzieli ich odległość, gdy zaś umiera, Aes Sedai zna dokładnie moment i sposób, w jaki umarł. Więź zobowiązania nie mówi jej natomiast, jak daleko od niej znajduje się strażnik, ani też w której stronie świata. Większość Aes Sedai jest zdania, że mogą być połączone zobowiązaniem z tylko jednym strażnikiem, przy czym Czerwone Ajah nie chcą więzi z żadnym, natomiast Zielone Ajah uważają, że Aes Sedai może być połączona więzią z tyloma strażnikami, ile tylko zechce. Zgodnie z etyką strażnik winien wyrazić zgodę na połączenie go zobowiązaniem, znane są jednak przypadki, gdy czyniono to wbrew woli. To, co Aes Sedai zyskują dzięki więzi zobowiązania, jest utrzymywane w ścisłej tajemnicy. Patrz również: Aes Sedai.

Stu Towarzyszy: Stu Aes Sedai mężczyzn, najpotężniejszych z całego Wieku Legend, którzy pod wodzą Lewsa Therina Telamona dokonali ostatecznego uderzenia, kończącego Wojnę z Cieniem poprzez ponowne zapieczętowanie Czarnego w jego więzieniu. Przeciwuderzenie Czarnego skaziło saidin; Stu Towarzyszy popadło w obłęd i spowodowało Pęknięcie Świata. Patrz również: Czas Szaleństwa; Jedyna Moc; Pęknięcie Świata; Prawdziwe Źródło.

sul’dam (SUHL-DAHM): Kobieta, która zdała sprawdzian wykazujący, że może nosić bransoletę i za jej pomocą kontrolować damane. Patrz również: a’dam; damane.

Suroth, Czcigodna (SUE-roth): Seanchańska arystokratka zajmująca wysokie miejsce w hierarchii władzy.

Synowie Światłości: Społeczność wyznająca surowe, ascetyczne reguły, powstała w celu pokonania Czarnego i zniszczenia wszystkich Sprzymierzeńców Ciemności. Założona podczas Wojny Stu Lat przez Lothaira Mantelara (LOH-thayr MAHN-tee-LAHR) w celu nawracania rosnących rzesz Sprzymierzeńców Ciemności; przekształciła się podczas wojny w organizację całkowicie militarną, nadzwyczaj sztywno trzymającą się swych reguł, zrzeszającą ludzi całkowicie przekonanych, że tylko oni znają prawdę i prawo. Nienawidzą Aes Sedai, uważając je i wszystkich, którzy je popierają albo się z nimi przyjaźnią, za Sprzymierzeńców Ciemności. Pogardliwie nazywa się ich Białymi Płaszczami, ich godłem jest promieniste słońce na białym tle.

śledczy: Społeczność należąca do Synów Światłości. Celem śledczych jest odkrywanie prawdy na drodze dysput i demaskowanie Sprzymierzeńców Ciemności. W poszukiwaniu prawdy i światłości, w należyty ich zdaniem sposób, są jeszcze bardziej gorliwi niż pozostali Synowie Światłości. Ich normalną metodą prowadzenia śledztwa jest zadawanie tortur, zazwyczaj z góry znają prawdę i potrzebują tylko zmusić swoją ofiarę do jej wyznania. Śledczy nazywają samych siebie Ręką Światłości i czasami zachowują się tak, jakby działali całkowicie niezależnie od Synów Światłości i Rady Pomazańców, która przewodzi Synom. Przywódcą śledczych jest Czcigodny Inkwizytor, który zasiada w Radzie Pomazańców. Ich godłem jest kij pasterski barwy krwi.

Tai’shar (TIE-SHAHR): W Dawnej Mowie „Prawdziwa krew”.

ta’maral’ailen (tah-MAHR-ahl-EYE-lehn): W Dawnej Mowie „Splot Przeznaczenia”. Wielka zmiana we Wzorze Wieku, której ośrodkiem jest jeden lub kilku ludzi będących ta’veren. Patrz również: ta’veren; Wzór Wieku.

Tanreall, Artur Paendrag (tahn-REE-ahl, AHR-tuhr PAY-ehn-DRAG): Patrz: Hawkwing, Artur.

Tarmon Gai’don (TAHR-mohn GAY-dolin): Ostatnia Bitwa. Patrz również: Smok; Proroctwa Smoka; Róg Valere.

Tar Valon (TAHR VAH-lon): Miasto położone na wyspie na rzece Erinin. Centrum władzy Aes Sedai i siedziba Tronu Amyrlin.

ta’veren (tah-VEER-ehn): Osoba, wokół której Koło Czasu oplata wątki losów otaczających ją ludzi, a może nawet wątki losów wszystkich ludzi, tworząc w ten sposób splot przeznaczenia. Patrz również: Wzór Wieku.

Telamon, Lews Therin (TEHL-ah-mon, LOOZ THEH-rihn): Patrz: Smok.

ter’angreal (TEER-ahn-GREE-ahl): Jedna z kilku pozostałości po Wieku Legend, służących do korzystania z Jedynej Mocy. W odróżnieniu od angrealu i sa’angrealu, każdy ter’angreal został wykonany w specyficznym celu. Istnieje na przykład taki, który sprawia, iż przysięgi, składane przez osobę wprowadzoną do jego wnętrza, stają się wiążące. Niektóre są używane przez Aes Sedai, aczkolwiek ich pierwofie przeznaczenie jest zasadniczo nie znane. Są też takie, które mogą zabić zdolność do przenoszenia Mocy u kobiety, która ich użyje. Patrz również: angreal; sa’angreal.

tia avende alantin (TEE-ah ah-VEN-day ah-LAHN-tin): „Brat Drzew”.

Tia mi aven Moridin isainde vadin: W Dawnej Mowie „Nie jest grób przeszkodą na moje wezwanie”. Napis na Rogu Valere. Patrz również: Róg Valere.

Tigraine (tee-GRAIN): Jako dziedziczka tronu Andor poślubiła Taringaila Damodreda i urodziła mu syna Galadedrida. Jej zniknięcie w 972 NE, krótko po tym, jak jej brat Luc zaginął w Ugorze, wywołało w Andorze zbrojny spór zwany sukcesją i stanowiło przyczynę wydarzeń w Cairhien, które ostatecznie wywołały Wojnę o Aiel. Jej godłem była kobieca dłoń ściskająca kolczastą gałązkę krzewu różanego kwitnącego na biało.

trolloki (TRAHL-lohks): Istoty stworzone przez Czarnego podczas Wojny o Cień. Potęźnego wzrostu, nadzwyczaj podstępne, stanowią skrzyżowanie zwierząt z rasą ludzką i zabijają dla czystej przyjemności zabijania. Przebiegłe, zakłamane i zdradzieckie, nieufne wobec tych, których się boją. Dzielą się na podobne do plemion bandy, główne to: Ahf’frait, Al’ghol, Bhan’sheen, Dha’vol, Dhai’mon, Dhjin’nen, Ghar’ghael, Ghob’hlin, Gho’hlem, Ghraem’lan, Ko’bal i Kno’mon.

Tron Amyrlin (AHM-ehr-lin): (1) tytuł przywódczyni Aes Sedai. Przyznawany dożywotnio przez Komnatę Wieży, najwyższą Radę Aes Sedai, w skład której wchodzą po trzy przedstawicielki wszystkich siedmiu Ajah. Tron Amyrlin dzierży, przynajmniej w teorii, nieomal nadrzędną władzę nad wszystkimi Aes Sedai. Rangą dorównuje tytułowi królewskiemu. (2) tron, na którym zasiada przywódczyni Aes Sedai.

Tuatha’an (too-AH-thah-AHN): Wędrowny lud, znany również jako druciarze i lud wędrowców, który mieszka w jaskrawo pomalowanych wozach i wyznaje pacyfistyczną filozofię, zwaną Drogą Liścia. Rzeczy naprawione przez druciarzy są często lepsze od nowych. Należą do tych nielicznych, którzy mogą bez przeszkód przeprawiać się przez Pustkowie Aiel, bowiem Aielowie unikają wszelkich z nimi kontaktów.

Turak, Jego Lordowska Mość, z domu Aladon (TOO-rak; AL-ah-dohn): Seanchański arystokrata, dowódca Hailene. Patrz również: Seanchanie; Hailene.

Ugór: Patrz: Wielki Ugór.

ujarzmianie: Uprawiany przez Aes Sedai akt unieszkodliwiania kobiety, która potrafi korzystać z Jedynej Mocy. Kobieta, która została ujarzmiona, nadal wyczuwa Prawdziwe Źródło, jednak nie może go dotykać.

Verin (VEHR-ihn): Aes Sedai należąca do Brązowych Ajah.

wędrowcy: Patrz: Tuatha’an.

Wiedząca: Kobieta wybierana w wioskach przez Koło Kobiet na podstawie jej wiedzy o takich sprawach jak leczenie i przepowiadanie pogody, jak również za ogólny, zdrowy rozsądek. Stanowisko połączone z wielką odpowiedzialnością i autorytetem. Wiedzącą uważa się na ogół za równą burmistrzowi, podobnie jak Koło Kobiet za równe Radzie Wioski. W odróżnieniu od burmistrza, Wiedząca jest wybierana dożywotnio i rzadko kiedy pozbawia się ją stanowiska. W zależności od kraju może używać innego tytułu, na przykład Prowadząca, Uzdrawiająca, Mądra Kobieta albo Wieszczka.

Wiek Legend: Wiek zakończony Wojną o Cień i Pęknięciem Świata. Czasy, w których Aes Sedai czyniły cuda, o jakich dzisiaj nikomu nawet się nie śni. Patrz również: Koło Czasu; Pęknięcie Świata; Wojna z Cieniem.

Wielka Gra: Patrz: Daes Dae’mar.

Wielki Ugór: Obszar położony na dalekiej północy, całkowicie zniszczony przez Czarnego. Kryjówka trolloków, Myrddraali i innych stworzeń Czarnego.

Wielki Wyż: Symbol czasu i wieczności, starszy niż początek Wieku Legend, przedstawiający węża pożerającego własny ogon. Pierścień w kształcie Wielkiego Węża dawany jest tym kobietom, które Aes Sedai wyniosły do godności Przyjętej.

Wielki Władca Ciemności: Przydomek, którego Sprzymierzeńcy używają mówiąc o Czarnym, twierdząc, że używanie jego prawdziwego imienia byłoby bluźnierstwem.

Wielki Wzór: Koło Czasu tka Wzory Wieków w postaci Wielkiego Wzoru, który stanowi całość istnienia i rzeczywistości, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Znany również jako Osnowa Wieków. Patrz również: Wzór Wieku, Koło Czasu.

Wielkie Polowanie na Róg: Cykl opowieści na temat legendarnych poszukiwań Rogu Valere w latach od zakończenia Wojen z Trollokami do początku Wojny Stu Lat. Opowiedzenie całego cyklu zabrałoby wiele dni.

Władcy Strachu: Ci mężczyźni i kobiety, którzy, zdolni do korzystania z Jedynej Mocy, przeszli na stronę Cienia podczas Wojen z Trollokami, prowadząc działalność dowódcy wojsk trolloków.

Wojna o Moc: Patrz: Wojna z Cieniem.

Wojna Stu Lat: Ciąg nakładających się w czasie wojen między wiecznie zmieniającymi się sojuszami, których wybuch przyśpieszyła śmierć Artura Hawkwinga i wynikła z niej walka o jego imperium. Trwała od WR 994 do WR 1117. Wojna ta była przyczyną wyludnienia dużych obszarów ziem położonych między oceanem Aryth i Pustkowiem Aiel, od Morza Sztormów do Wielkiego Ugoru. Zasięg zniszczeń był tak ogromny, iż ocalały jedynie fragmentaryczne zapiski z tamtych czasów. Imperium Artura Hawkwinga zostało rozdarte na mniejsze części podczas wojen, dając początek krainom istniejącym obecnie. Patrz również: Hawkwing, Artur.

Wojna z Cieniem: Znana również jako Wojna o Moc, zakończyła Wiek Legend. Zaczęła się krótko po próbie wyzwolenia Czarnego i wkrótce ogarnęła cały świat. W świecie, w którym całkowicie zapomniano o wojnie, odkryto na nowo każde jej oblicze, często wypaczone przez dotknięcie Czarnego spoczywające na świecie, jako broni użyto Jedynej Mocy. Wojna zakończyła się przez ponowne zapieczętowanie Czarnego w jego więzieniu. Patrz również: Stu Towarzyszy; Smok.

Wojny z Trollokami: Wiele wojen, które rozpoczęły się około 1000 OP i trwały ponad trzysta lat, w trakcie których armie trolloków siały zniszczenie po całym świecie. Ostatecznie trolloków wybito albo zapędzono z powrotem na Ugór, jednak kilka krajów przestało istnieć, inne zaś zostały całkowicie wyludnione. Wszystkie zapisy z tamtych czasów są jedynie fragmentaryczne. Patrz również: Przymierze Dziesięciu Narodów.

Wyśpiewane Drzewo: Patrz: Drzewny Pieśniarz. Wzięte na Smycz: Patrz: damane.

Wzór Wieku: Koło Czasu wplata wątki ludzkich losów we Wzór Wieku, często zwany po prostu Wzorem, który tworzy istotę rzeczywistości dla danego Wieku. Patrz również: ta’veren.

Wzywanie Czarnego: Wypowiedzenie prawdziwego imienia Czarnego (Shai’tan) powoduje ściągnięcie jego uwagi, nieuchronnie będąc w najlepszym przypadku przyczyną nieszczęścia, w najgorszym klęski. Z tego powodu używa się rozlicznych eufemizmów, takich jak: Czarny; Ojciec Kłamstw; Ten, który Odbiera Wzrok; Władca Grobu; Pasterz Nocy; Zmora Serc; Jad Serca; Zguba Traw; Ten, Który Zabija Liść. O kimś, kto zdaje się kusić los, mówi się, ‘że „wzywa Czarnego”.

Zaczajony: Patrz: Myrddraal. Zdrajca Nadziei: Patrz: Ishamael.

Ziemie Graniczne: Kraje graniczące z Wielkim Ugorem: Saldaea, Arafel, Kandor i Shienar.