Glosariusz

Nota o datach w poniższym glosariuszu

Od Pęknięcia Świata zasadniczo stosowano trzy systemy zapisywania dat. Na początku rejestrowano lata, które upłynęły Od Pęknięcia (OP). Z powodu nieomal całkowitego chaosu, w jakim upłynęły lata Pęknięcia, a także te lata, które nastąpiły bezpośrednio po nim, jak również dlatego, że ten kalendarz przyjęto po upływie dobrych stu lat od końca Pęknięcia, jego początek został wyznaczony arbitralnie. Wiele zapisów uległo zniszczeniu podczas wojen z Trollokami, z takim skutkiem, że pod koniec wojen wybuchł spór w kwestii poszczególnych dat liczonych według starego systemu. Opracowany zatem został nowy kalendarz, którego początkiem był koniec wojen, i który uświetniał rzekome wyzwolenie od zagrożenia ze strony trolloków. Każdy odnotowany w nim rok określano jako Wolny Rok (WR). Po tym jak Wojna Stu Lat przyniosła z sobą ogólną destrukcję, śmierć i zniszczenia, pojawił się trzeci kalendarz. Kalendarz ten, zapisujący lata Nowej Ery (NE), jest obecnie w powszechnym użytku.

Aes Sedai (EYEZ seh-DEYE):Władający Jedyną Mocą. Od Czasu Szaleństwa jedynymi pozostałymi przy życiu Aes Sedai są kobiety. Budzące powszechną nieufność, strach, a nawet nienawiść, są przez wielu ludzi obwiniane za Pęknięcie Świata, uważa się powszechnie, iż mieszają się do polityki poszczególnych państw. Jednocześnie niewielu władców obywa się bez rad Aes Sedai, nawet w tych krajach, w których istnienie takich koneksji musi być utrzymywane w tajemnicy. Po latach przenoszenia Jedynej Mocy twarze Aes Sedai zyskują wygląd nie pozwalający się domyśleć ich wieku, także Aes Sedai, która jest wystarczająco stara, by mogła być prababką, możenie posiadać znamion wieku, wyjąwszy kilka siwych włosów. Patrz również: Ajah; Tron Amyrlin; Czas Szaleństwa.

Aiel (eye-EEL):Lud żyjący na Pustkowiu Aiel. Waleczny i odważny. Zanim zabiją, osłaniają twarz woalem, stąd powiedzenie: „zachowuje się jak zamaskowany Aiel”, które odnosi się do człowieka postępującego gwałtownie.

Wojownicy, którzy walczą na śmierć i życie, za pomocą broni albo nawet gołych rąk, nie dotykają jednak mieczy. Przed bitwą ich dudziarze grają im taneczne melodie, Aielowie nazywają bitwę „Tańcem” oraz „Tańcem włóczni”. Patrz również: Pustkowie Aiel; Społeczności Wojowników Aiel.

Ajah (AH-jah):Siedem społeczności wśród Aes Sedai, których nazwy biorą się od poszczególnych barw: Błękitne Ajah, Czerwone Ajah, Białe Ajah, Zielone Ajah, Brązowe Ajah, Żółte Ajah i Szare Ajah. Wszystkie Aes Sedai oprócz Zasiadającej na Tronie Amyrlin należą do jednej z owych grup, których członkinie wyznają odrębne filozofie korzystania z Jedynej Mocy i inny im też przyświeca cel, służąc Aes Sedai. Czerwone Ajah całą swoją energię koncentrują na wyszukiwaniu i poskramianiu mężczyzn, którzy próbują władać Mocą. Brązowe Ajah, dla odmiany, odmawiają zaangażowania się w świat i przeznaczają swój czas na poszukiwanie wiedzy, natomiast Białe Ajah rezygnują nie tylko ze spraw świata, lecz także z jego wiedzy, poświęcając się pytaniom filozoficznym oraz ogólnej teorii prawdy. Zielone Ajah(nazwane Bojowymi Ajah podczas Wojen z Trollokami) trwają w gotowości, oczekując Tarmon Gaidon, Żółte oddają się studiom nad uzdrawianiem, Błękitne siostry zaś uczestniczą aktywnie w sprawach polityki i sprawiedliwości. Szare są mediatorami, poszukującymi harmonii i wzajemnego zrozumienia. Pogłoski o istnieniu Czarnych Ajah, które poświęciły się służbie dla Czarnego, są oficjalnie dementowane.

Alanna Mosvani (ah-LAN-nah mos-VANH-nie):Aes Sedai z Zielonych Ajah.

Al’Meara, Nynaeve (al-MEER-ah, NIGH-neev):Była Wiedząca z Pola Emonda, należącego do prowincji Dwie Rzeki w królestwie Andor (AN-door).

Al’Thor, Rand (al-THOR, RAND):Młody mężczyzna z Pola Emonda, który jest ta’veren. Były pasterz. Obecnie okrzyknięty Smokiem Odrodzonym.

Al’Vere, Egwene (ahl-VEER, eh-GWAIN):Młoda kobieta z Pola Emonda. Obecnie odbywająca nauki, po których ma się stać Aes Sedai.

Amalasan, Guaire (ahm-ah-LAH-sin, Gware):Patrz Wojna Drugiego Smoka.

Anayia (ah-NYE-yah):Aes Sedai z Błękitnych Ajah.

Angreal (ahn-gree-AHL):Niezwykle rzadki przedmiot, dzięki któremu każdy, kto jest zdolny do przenoszenia Jedynej Mocy, może bezpiecznie zaczerpnąć większą jej ilość, niż to jest możliwe bez wspomagania. Pozostałość po Wieku Legend, sposób jego wytwarzania nie jest już znany. Patrz również:sa’angreal; ter’angreal.

Atha’an Miere (ah-thah-AHN mee-EHR):Patrz Lud Morza.

Avendesora (AH-vehn-deh-SO-rah):W Dawnej Mowie „Drzewo Życia”. Wymieniane w wielu opowieściach i legendach.

Avendoraldera (AH-ven-doh-ral-DEH-rah):Drzewo, które wyhodowano w mieście Cairhien z sadzonki Avendesory. Sadzonka ta stanowiła da rod Aielów, przekazany przez nich w roku 566 NE, pomimo że żadne zapisy nie wskazują na jakikolwiek możliwy związek między Aielami oraz Avendesorą. Patrz również: wojny z Aielami.

Aviendha (Ah-vee-EHN-dah):Kobieta ze szczepu Gorzkiej Wody z Taardad Aiel; Far Dareis Mai, Panna Włóczni.

Aybara, Perrin (ay-BAHR-ah, PEHR-rihn):Młody mężczyzna z Pola Emonda. Były czeladnik kowalski.

Ba’alzamon (bah-AHL-zah-mon):W mowie trolloków:„Serce Ciemności”. Uważa się, że trolloki tak właśnie nazywają Czarnego. Patrz również: Czarny; trolloki.

Bard:Wędrowny gawędziarz, muzyk, żongler, akrobata i wszechstronny artysta. Rozpoznawani dzięki swym tradycyjnym płaszczom uszytym z kolorowych łatek, bardowie dają swe przedstawienia głównie po wsiach i mniejszych miejscowościach.

Bashere, Zarine (bah-SHEER, zah-REEN):Młoda kobieta z Saldaei, która jest Myśliwym Polującym na Róg. Pragnęła być nazywana Faile (fah-EEL), co w Dawnej Mowie znaczy „sokół”.

Be’lal (beh-LAAL):Jeden z Przeklętych.

Bel Tine (BEHL TINE):Wiosenne święto na cześć końca zimy, kiełkowania przyszłych plonów i narodzin jagniąt.

Bezduszny:Patrz: Szary Człowiek.

Białe Płaszcze:Patrz: Synowie Światłości.

Birgitte (ber-GEST-teh):Złotowłosa heroina legend i opowieści bardów, sławna ze swej urody w tym samym stopniu niemalże jak z odwagi i talentów łuczniczych. Ma srebrny łuk i srebrne strzały, którymi nigdy nie chybia celu. Należy do bohaterów, którzy stawią się na wezwanie Rogu Valere. Zawsze występuje u boku bohatera-szermierza, Gaidala Caina. Patrz również: Cain, Gaidal; Róg Valere.

Bittern (BIHT-tehrn):Instrument muzyczny wyposażony w sześć, dziewięć lub dwanaście strun, kładzie się go płasko na kolanach, gra polega na szarpaniu lub uderzaniu strun.

Bornhald, Dain (BOHRN-hahld, DAY-ihn):Oficer Synów Światłości, syn Lorda Kapitana Geoframa Bornhalda, który zginął w Falme, na Głowie Tomana.

Byar, Jaret (BY-ahr, JAH-ret):Oficer Synów Światłości.

Caemlyn (KRYM-lihn):Stolica Andoru.

Cairhien (KEYE-ree-EHN):Nazwa kraju położonego przy Grzbiecie Świata i jednocześnie nazwa jego stolicy. Miasto zostało spalone i złupione podczas Wojen z Aielami, podobnie jak wiele innych miast i wsi. W konsekwencji wojen opuszczone zostały tereny uprawne w pobliżu Grzbietu Świata, co z kolei zmusiło kraj do importu ogromnych ilości ziarna. Zabójstwo króla Galldriana (998 NE) wtrąciło Cairhien w wojnę domową o sukcesję Tronu Słońca, spowodowało przerwę w dostawach zboża i głód. Godłem Cairhien jest złote słońce o licznych promieniach, wschodzące na samym dole tła, którym jest niebo.

Callandor (CAH-lahn-DOOR):Miecz Który Nie Jest Mieczem, Miecz Którego Nie Można Dotknąć. Kryształowy miecz ongiś przechowywany w Kamieniu Łzy. Potężny sa’angreal. Jego usunięcie z komnaty zwanej Sercem Kamienia, ma, obok upadku Kamienia Łzy, stanowić jeden z głównych znaków Odrodzenia Smoka oraz rychłego nadejścia Tarmon Gai’don. Patrz tak-że: Smok Odrodzony; sa’angreal; Kamień Łzy.

Cauthon Matrim (Mat) (CAW-thon, MAT):Młody mężczyzna z Pola Emonda w Dwu Rzekach.

Corenne (koh-REEN-neh):W Dawnej Mowie „Powrót”.

Córka Nocy:Patrz: Lanfear.

Cuendillar (CWAIN-deh-yar):Patrz: prakamień.

Cykl Karaethon (ka-REE-ah-thon):Patrz: Proroctwa Smoka.

Czarny:Powszechnie używane we wszystkich krajach imię Shai’tana:źródło zła, antyteza Stwórcy. Uwięziony przez Stwórcę w momencie Stworzenia w więzieniu Shayol Ghul. Próba uwolnienia go z tego więzienia wywołała Wojnę o Cień, skażenie saidina, Pęknięcie Świata i koniec Wieku Legend.

Czas Szaleństwa:Nazwa okresu, który nastąpił po tym, jak przeciw uderzenie Czarnego skaziło męską połowę Prawdziwego Źródła. Aes Sedai mężczyźni popadli wówczas w obłęd i spowodowali Pęknięcie Świata. Dokładny czas trwania tego okresu nie jest znany, uważa się jednak, iż było to około stu lat. Jego całkowity koniec nastąpił dopiero po śmierci ostatniego Aes Sedai mężczyzny. Patrz również: Stu Towarzyszy; Prawdziwe Źródło; Jedyna Moc; Pęknięcie Świata.

Czerwone Tarcze:Patrz: Społeczności wojowników Aiel.

Daes Dae’mar (DAH-ess day-MAR):Wielka Gra, znana również jako Gra Domów. Nazwa nadana knowaniom, spiskom i manipulacjom uprawianym przez arystokratyczne Domy. Wysoko ceni się wyrafinowanie, polegają cena dążeniu do jednej rzeczy pod pozorem, że dąży się do innej, a także osiąganie celu przy użyciu jak najskromniejszych, niedostrzegalnych przez innych środków.

Damodred, Lord Galadedrid (DAHM-oh-drehd, gah-LAHD-eh-drihd):Przyrodni brat Elayne i Gawyna; syn tego samego ojca. Jego godłem jest zakrzywiony srebrny miecz, skierowany ostrzem w dół.

Dawna Mowa:Język, którym mówiono w Wieku Legend. Jego znajomości oczekuje się zazwyczaj od ludzi szlachetnie urodzonych i wykształconych, większość jednak zna zaledwie kilka słów. Tłumaczenia częstokroć sprawiają wiele trudności ze względu na to, że jego słowa mają wiele subtelnych znaczeń.

Drzewny Pieśniarz:Ogir, który posiada umiejętność śpiewania drzewom (tak zwanych „drzewnych pieśni”), dzięki czemu uzdrawia je albo pomaga im rosnąć i kwitnąć, względnie wykonuje rozmaite drewniane przedmioty, nie uszkadzając przy tym samego drzewa. Dzieła powstałe w ten sposób zwane są „wyśpiewanym drzewem” i są wysoko cenione. Drzewnych Pieśniarzy pozostało obecnie niewielu wśród Ogirów; Talent ten wydaje się zanikać.

Dziedziczka Tronu:Tytuł nadawany spadkobierczyni tronu Andoru. Najstarsza córka Królowej dziedziczy po niej prawo do zasiadania na tronie. Jeżeli nie ma żadnej córki, wówczas sukcesja przechodzi na najbliższą krewną Królowej.

Dziki Gon:Wielu ludzi wierzy, że Czarny (często nazywany Okrutnikiem, albo, jak w Łzie, Illian, Murandy, Altarze oraz Ghealdan, Starym Okrutnikiem)przemierza noc w towarzystwie „czarnych psów” albo Psów Czarnego, polując na dusze. To właśnie jest Dziki Gon. Deszcz może zniechęcić Psy Czarnego do wyjścia na dwór, kiedy jednak złapią trop, jedynym sposobem, aby ich powstrzymać, jest stawić im czoło i pokonać, w przeciwnym razie śmierć ofiary jest nieunikniona. Wierzy się ponadto, że sam widok Dzikiego Gonu oznacza bliską śmierć, dla obserwatora lub dla bliskiej mu osoby.

Dzikuska:Kobieta, która zupełnie sama nauczyła się przenosić Jedyną Moc, przeżywając kryzys, co udawało się tylko jednej na cztery. Takie kobiety zazwyczaj budują bariery mentalne wokół wiedzy dotyczącej tego, co rzeczywiście robią, ale kiedy uda się przełamać owe bariery, wówczas taka kobieta może znaleźć się wśród najpotężniejszych z przenoszących. Przydomku tego używa się często w pogardliwy sposób.

Elaida (eh-LY-da):Aes Sedai z Czerwonych Ajah. Była doradczyni Morgase, Królowej Andoru. Czasami potrafi głosić przepowiednie.

Elayne (ee-LAIN):Córka Królowej Morgase, Dziedziczka Tronu Andoru. Obecnie jedna z Przyjętych. Jej godłem jest złota lilia.

Fałszywy Smok:Imię nadawane rozmaitym mężczyznom, którzy utrzymywali, że są Smokiem Odrodzonym. Kilka takich postaci było powodem wybuchu wojen, wciągających wiele narodów. Na przestrzeni stuleci większość z nich nie potrafiła korzystać z Jedynej Mocy, niemniej jednak niektórzy rzeczywiście byli w stanie to osiągnąć. Wszyscy albo znikali, albo brano ich do niewoli i zabijano, zanim spełnili którekolwiek z proroctw dotyczących Odrodzenia Smoka. Do najpotężniejszych, spośród tych, którzy potrafili przenosić, zaliczali się Raolin Darksbane (335–362 OP), Yurian Stonebow (ok. 1300–1308 OP), Davian (WR 351), Guaire Amalasan (WR939–43) i Logain (997 NE). Patrz także: Smok Odrodzony; Wojna Drugiego Smoka.

Far Dareis Mai (FAHR DAH-rize MY):Dosłownie „Panny Włóczni”. Jedna ze społeczności wojowników Aiel;w odróżnieniu od innych przyjmuje w swe szeregi tylko i wyłącznie kobiety. Żadna Panna nie może wyjść za mąż i po zostać członkinią społeczności, nie może także walczyć, jeśli spodziewa się dziecka. Każde dziecko urodzone przez Pannę jest oddawane na wychowanie innej kobiecie, w taki sposób, by nikt się nie dowiedział, kim była matka dziecka. („Nie będziesz należała do żadnego mężczyzny ani żaden mężczyzna nie może należeć do ciebie. Włócznia jest twym kochankiem, twym dzieckiem i twym życiem”). Patrz także: Aiel; Społeczności Wojowników Aiel.

Forteca Światłości:Wielka forteca Synów Światłości, znajdująca się w Amadorze (AH-mah-door), stolicy Amadicii (AH-mah-DEE-cee-ah). Istnieje ktoś taki jak król Amadicii, faktycznie jednak władzę sprawują Synowie Światłości. Patrz również: Synowie Światłości.

Gaidin (GYE-deen):Dosłownie „Brat Bitew”. Tytuł, który Aes Sedai nadają Strażnikom. Patrz również: Strażnik.

Galad (gah-LAHD):Patrz: Damodred, lord Galadedrid.

Gaul (GAHWL):Aiel ze szczepu Imran z Shaarad, Shae’en M’taal, Kamiennych Psów.

Gawyn (GAH-wihn) z Dynastii Trakand (trak-KAND):Syn Królowej Morgase i brat Elayne, który będzie Pierwszym Księciem Miecza, gdy Elayne zasiądzie na tronie. Jego godłem jest biały dzik.

Gra Domów:Nazwa nadana knowaniom, spiskom i manipulacjom uprawianym przez arystokratyczne domy. Wysoko ceni się wyrafinowanie polegające nadążeniu do jednej rzeczy pod pozorem, że dąży się do innej, a także osiąganie celu przy użyciu najskromniejszych, niedostrzegalnych dla innych środków. Określana także Wielką Grą, a czasami nazwą wziętą z Dawnej Mowy:Daes Dae’mar (DAH-ess day-MAR).

Grzbiet Świata:Wysokie pasmo górskie z bardzo niewielką liczbą przełęczy, które dzieli Pustkowie Aiel od ziem położonych na zachodzie.

Hajd:jednostka miary powierzchni, równa kwadratowi o boku wynoszącym sto kroków.

Hawkwing, Artur:Legendarny król (lata panowania WR 943–994), który zjednoczył wszystkie ziemie na zachód od Grzbietu Świata, a także niektóre krainy położone za Pustkowiem Aiel. Wysłał nawet wojska za ocean Aryth (WR 992), jednakże po jego śmierci utracono z nimi wszelki kontakt, co wywołało Wojnę Stu Lat. Jego godłem był złoty jastrząb w locie. Patrz również: Wojna Stu Lat.

Illian (IHL-lee-ahn):Wielkie miasto portowe położone nad Morzem Burz, stolica kraju o tej samej nazwie.

Iluminatorów, Guildia:Społeczność, która przechowuje tajemnicę wytwarzania fajerwerków. Tajemnica strzeżona jest tak ściśle, że jej zdrajca może nawet zostać zabity. Nazwa Guildia pochodzi od wielkich przedstawień zwanych Iluminacjami, które przygotowuje się dla władców lub, czasami, najznaczniejszych arystokratów. Mniej okazałe fajerwerki sprzedawane są na wolnym rynku, zawsze jednak z dołączeniem ścisłej instrukcji i ostrzeżenia przed nieszczęściem, jakie może wyniknąć z próby zbadania, co znajduje się w środku. Kapitularz Guildii znajduje się w Tanchico, stolicy Tarabon. Guildia ustanowiła jeszcze jeden kapitularz w Cairhien, ale ten już nie funkcjonuje.

Ishamael (ih-SHAH-may-EHL):W Dawnej Mowie „Zdrajca Nadziei”. Jeden z Przeklętych. Przydomek nadany przywódcy tych Aes Sedai, którzy przeszli na stronę Czarnego podczas wojny o Cień. Mówi się, że nawet on zapomniał swoje prawdziwe imię. Patrz także: Przeklęci.

Jedyna Moc:Moc przenoszona z Prawdziwego Źródła. Przeważająca większość ludzi jest całkowicie niezdolna do przenoszenia Jedynej Mocy. Niewielu z nich można nauczyć przenoszenia jej, a zupełnie nieznana liczba ma tę zdolność wrodzoną. Tych nielicznych nie trzeba uczyć, dotykają Prawdziwego Źródła i przenoszą Moc, czy tego chcą czy nie, być może nawet sobie nie uświadamiając, co robią. Ta wrodzona zdolność objawia się zazwyczaj pod koniec okresu dojrzewania lub tuż po osiągnięciu dojrzałości. Jeżeli taki człowiek nie zostanie nauczony kontroli albo uczy się sam (co jest nadzwyczaj trudne, sukces osiąga jedynie jedna na cztery osoby), jego śmierć jest pewna. Od Czasu Szaleństwa żaden mężczyzna nie potrafił przenosić Mocy i nie popaść w rezultacie w straszliwy obłęd, a następnie, nawet jeśli nabył odrobinę umiejętności kontrolowania, to umierał na wyniszczającą chorobę, która powoduje, że cierpiący na nią gnije za życia — chorobę, podobnie jak obłęd, powodowała skaza, jaką Czarny dotknął saidina. Patrz również:Przenosić Jedyną Moc, Czas Szaleństwa, Prawdziwe Źródło.

Kamienne Psy:Patrz: Społeczności Wojowników Aiel.

Kamień Łzy:Wielka forteca w mieście Łza, o której powiada się, iż wzniesiono ją wkrótce po Pęknięciu Świata, oraz że do jej zbudowania użyto Jedynej Mocy. Była oblegana i atakowana wielokrotnie, zawsze jednak bez powodzenia. Proroctwa Smoka wymieniają Kamień dwukrotnie. W jednym miejscu powiedziane jest, że Kamień nie padnie, dopóki nie nadejdzie Lud Smoka. W kolejnym miejscu Proroctwa oznajmiają, że Kamień nie zostanie zdobyty, dopóki dłoń Smoka nie ujmie Callandora, Miecza Którego Nie Można Dotknąć:Niektórzy sądzą, że te Proroctwa tłumaczą niechęć jaką Wysocy Lordowie darzą Jedyną Moc oraz taireńskie prawo zabraniające przenoszenia. Pomimo owej antypatii, Kamień mieści w sobie kolekcję angreali oraz ter’angreali, która śmiało może rywalizować ze zbiorami Białej Wieży. Powodem, dla którego gromadzono tę kolekcję, jak powiadają niektórzy, było usiłowanie pomniejszenia prowokacji, jaką stanowiło posiadanie Callandora.

Kolo Czasu:Czas jest Kołem wyposażonym w siedem szprych, każda szprycha to Wiek. Koło Czasu obraca się, a Wieki nadchodzą i mijają, pozostawiając wspomnienia, które stają się legendą, a potem mitem, i są zapomniane wraz z ponownym nadejściem tego Wieku. Wzór Wieku zmienia się nieznacznie za każdym razem, gdy ten Wiek nastaje, i za każdym razem ulega większym zmianom, aczkolwiek jest to zawsze ten sam Wiek.

Leman (LAY-malm):Król Cairhien, z Dynastii Damodred, który utracił swój tron i życie podczas Wojny o Aiel. Patrz również: Wojna o Aiel; Avendoraldera.

Lan, al’Lan Mandragoran (AHL-LAN man-DRAG-or-an):Strażnik połączony więzią z Moiraine. Niekoronowany król Malkier, Dai Shan i ostatni pozostały przy życiu malkierski lord. Patrz również:Malkier;Moiraine;Strażnik.

Lanfear (LAN-fear):W Dawnej Mowie „Córka Nocy”. Jedna z Przeklętych, być może najpotężniejsza po Ishamaelu. W odróżnieniu od pozostałych Przeklętych, sama wybrała dla siebie to imię. Twierdzi się, że Lanfear była zakochana w Lewsie Therinie Telamonie. Patrz również: Przeklęci; Smok.

Lews Therin Telamon; Lews Therin Kinslayer:Patrz: Smok.

Liandrin (lee-AHN-drihn): Aes Sedai niegdyś z Czerwonych Ajah, rodem z Tarabonu. Obecnie należąca do Czarnych Ajah.

Liga:Patrz: miary odległości.

Loial (LOY-ahl):syn Arenta, syna Halana: ogir ze Stedding Shangtai.

Lud Morza:Bardziej właściwa nazwa Atha’an Miere (a-tha-AHN-mee-AIR), Morski Naród. Mieszkańcy wysp położonych na Oceanie Aryth (AH-rihth) i Morzu Burz, spędzają niewiele czasu na tych wyspach, żyjąc przede wszystkim na statkach. Główna część handlu morskiego jest uprawiana za pomocą statków Ludu Morza.

Łza:Kraj położony nad Morzem Burz, a także stolica tego kraju, wielki port. Na sztandarze Łzy widnieją trzy białe półksiężyce na polu w połowie czerwonym, a w połowie złotym. Patrz również: Kamień Łzy.

Malkier (mahl-KEER):Kraina, niegdyś należąca do Ziem Granicznych, obecnie wchłonięta przez Ugór. Godłem Malkier był złoty żuraw w locie.

Manetheren (malm-EHTH-ehr-ehn):Jeden z dziesięciu krajów, które utworzyły Drugie Przymierze, a także stolica tego kraju. Zarówno miasto, jaki kraj zostały całkowicie zniszczone podczas Wojen z Trollokami.

Masema (mah-SEE-mah):Shienarański żołnierz, który nienawidzi Aielów.

Mayene (may-EHN):Miasto-państwo nad Morzem Burz, historycznie zależne od Łzy. Bogactwo i niezależność zawdzięcza wiedzy o ławicach ryb olejowych, dzięki której jego produkty rywalizują ekonomicznie z oliwnymi gajami Łzy, Illian oraz Tarabon. Z ryby olejowej i drzew oliwnych pochodzi niemal cała oliwa do lamp. Władcą Mayene jest „Pierwsza z Mayene”. Pierwsze utrzymują, iż są bezpośrednimi spadkobiercami Artura Hawkwinga. Godłem Mayene jest złoty jastrząb w locie na niebieskim tle.

Merrilin, Thom (MER-rih-lihn, TOM):Nie tak zwyczajny bard.

Miary odległości:10 cali = 3 dłonie = 1 stopa; 3 stopy = 1 krok; 2 kroki = 1 piędź; 1000 piędzi = 1 mila; 4 mile = 1 liga.

Miary wag:10 uncji = 1 funt; 10 funtów = 1 kamień; 10 kamieni = 1 cetnar; 10 cetnarów = 1 tona.

Mila:Patrz: miary odległości.

Min (MIN):Młoda kobieta, która potrafi widzieć poświaty otaczające ludzi i czytać z nich.

Moiraine (mwah-RAIN):Aes Sedai z Błękitnych Ajah. Pochodzi z Dynastii Damodred, aczkolwiek nie z linii spadkobierców tronu, wychowała się w Pałacu Królewskim w Cairhien.

Morgase (moor-GAYZ):Z Łaski Światłości Królowa Andoru, Obrończyni Królestwa, Opiekunka Ludu, Dziedziczka Dynastii Trakand. Jej godłem są trzy złote klucze. Godłem Dynastii Trakand jest srebrny klucz sklepienia.

Myrddraal (MUHRD-draal):Twory Czarnego, dowódcy trolloków. Pomiot trolloków, w którym ujawniły się cechy ludzkiej rasy, użyte do stworzenia trolloków, lecz skażone przez zło, dzięki którym powstały trolloki. Fizycznie przypomina człowieka, tyle że nie posiada oczu, ma jednak sokoli wzrok zarówno przy świetle, jak i w mroku. Dysponuje pewnymi mocami wywodzącymi się od Czarnego, między innymi zdolnością do paraliżowania samym swoim widokiem i umiejętnością znikania wszędzie tam, gdzie jest cień. Jedną z jego nielicznych, poznanych słabości jest niechęć do zanurzania się w płynącej wodzie. W różnych krajach nadano mu różne przydomki, między innymi Półczłowiek, Bezoki, Zaczajony, Człowiek , Cień i Pomor.

Nedeal, Corianin:patrz: Talenty.

Niall, Pedron (NEYE-awl, PAY-drohn):Lord Kapitan Komandor Synów Światłości. Patrz również: Synowie Światłości.

Ogir:Przedstawiciel rasy Ogirów. Patrz: Ogirowie. Ogirowie (OH-gehr): Rasa niehumanoidalna, charakteryzująca się wysokim wzrostem (dorosły mężczyzna liczył sobie przeciętnie dziesięć stóp), szerokimi, przypominającymi niemalże pyski, nosami oraz długimi uszami, zakończonymi pędzelkami. Żyją na obszarach zwanych stedding. Po Pęknięciu Świata (w czasie zwanym przez Ogirów Tułaczką) ich separacja od stedding wywołała zjawisko zwane Tęsknotą; Ogir, który zbyt długo pozostaje poza stedding, choruje i umiera. Szeroko znani jako wspaniali mularze, którzy po Pęknięciu zbudowali wielkie miasta dla ludzi, sami uważają pracę w kamieniu za zwykłe rzemiosło, którego nauczyli się podczas Tułaczki, nawet w małej części nie tak istotne jak opieka nad drzewami w stedding, a szczególnie nad wyniosłymi Wielkimi Drzewami. Kiedy nie mają zleconych prac kamieniarskich, rzadko opuszczają stedding i zazwyczaj nie utrzymują żywszych kontaktów z ludzkością. Wśród ludzi wiedza na ich temat jest niewielka i wielu wierzy, iż Ogirowie są jedynie legendą. Chociaż uważa się ich za lud miłujący pokój i niezwykle trudno wpadający w gniew, niektóre dawne opowieści głoszą, iż walczyli u boku ludzi w wojnach z Trollokami, te same opowieści przedstawiają ich jako nieubłaganych w boju dla swych wrogów. Ogólnie rzecz biorąc, mają nadzwyczajne zamiłowanie do wiedzy, a ich księgi i opowieści często zawierają informacje stracone dla ludzkości. Średni czas życia Ogirów jest przynajmniej trzy- lub czterokrotnie dłuższy od ludzkiego. Patrz również: Pęknięcie Świata; stedding; Śpiewak Drzew.

Okrutnik, Stary:Patrz: Czarny; Dziki Gon.

Opiekunka Kronik:Druga w hierarchii władzy po Zasiadającej na Tronie Amyrlin wśród Aes Sedai, spełnia również funkcję sekretarza Amyrlin. Wybierana dożywotnio przez Komnatę Wieży, zazwyczaj wywodzi się z tych samych Ajah co Amyrlin. Nieco mniej formalnie określa się ją jako „Opiekunkę”. Patrz również: Tron Amyrlin; Ajah.

Ordeith (OHR-deeth):W Dawnej Mowie „Robaczywe Drzewo”. Imię przybrane przez człowieka, który doradzał Lordowi Kapitanowi Komandorowi Synów Światłości.

Pęknięcie Świata:Podczas Czasu Szaleństwa mężczyźni Aes Sedai, którzy popadli w obłęd i potrafili władać Jedyną Mocą w stopniu obecnie nie znanym, zmienili oblicze ziemi. Spowodowali wielkie trzęsienia, zrównanie górskich łańcuchów, wypiętrzenie nowych gór, powstanie suchych lądów w miejscach, gdzie przedtem były morza, zalanie przez morza dawnych lądów. Wiele części świata uległo całkowitemu wyludnieniu, a ocalali rozproszyli się jak pył na wietrze. O tych zniszczeniach wspomina się w opowieściach, legendach i historii jako o Pęknięciu Świata. Patrz również: Czas Szaleństwa; Stu Towarzyszy.

Pięć Mocy:Od Jedynej Mocy ciągną się wątki i każda osoba, która potrafi korzystać z Jedynej Mocy, może chwytać niektóre wątki lepiej niż inni. Wątki te mają swoje nazwy, pochodzące od tego, co można z nimi zrobić Ziemia, Powietrze, Ogień, Woda i Duch — i nazywa się je Pięcioma Mocami. Każdy władający Jedyną Mocą nabywa więcej siły dzięki używaniu jednej bądź dwóch z nich, a dzięki innym ową siłę traci. Nieliczni dysponują wielką siłą dzięki użyciu trzech mocy, niemniej jednak od Wieku Legend nikt nie zdobył wielkiej siły dzięki wszystkim pięciu. Nawet wtedy były to niezmiernie rzadkie przypadki. Zasięg tej siły jest różny w zależności od danej osoby, tak więc ci, którzy potrafią z niej korzystać, bywają znacznie silniejsi od innych. Wykonywanie pewnych czynności przy użyciu Jedynej Mocy wymaga zdolności władania jedną lub więcej z Pięciu Mocy. Na przykład rozpalanie lub okiełznanie ognia wymaga Ognia, a wywieranie wpływu na pogodę wymaga Powietrza i Wody, z kolei Uzdrawianie potrzebuje Wody i Ducha. O ile Ducha wykrywano zarówno u mężczyzn jak i u kobiet, wielkie zdolności w odniesieniu do Ziemi i/lub Ognia wykrywano częściej u mężczyzn, a w odniesieniu do Wody i/lub Powietrza u kobiet. Zdarzają się wyjątki, często jednak uważano Ziemię i Ogień za Moce męskie, natomiast Powietrze i Wodę za żeńskie. Zasadniczo nie uważa się, by któraś z tych zdolności była silniejsza od pozostałych, mimo że Aes Sedai znają powiedzenie: „Nie ma takiej skały, której woda i wiatr naruszyć nie mogą, nie ma ognia tak dzikiego, by woda nie mogła go ugasić albo wiatr zdmuchnąć”. Warto zauważyć, że tego powiedzenia zaczęto używać wiele lat po śmierci ostatniego Aes Sedai. Podobne powiedzenia używane przez Aes Sedai mężczyzn zaginęły dawno temu.

piędź:Patrz: miary odległości.

Płomień Tar Valon:Symbol Tar Valon, Tronu Amyrlin i Aes Sedai. Stylizowany wizerunek ognia, biała łza ustawiona czubkiem do góry.

Podróże Jaima Długi Krok:Bardzo znana księga zawierająca zbiór opowieści i obserwacji podróżniczych autorstwa sławnego pisarza i podróżnika malkierskiego. Wydrukowano ją po raz pierwszy w 968r. NE i wielokrotnie ją potem wznawiano. Jaim Długi Krok zniknął krótko po wojnie o Aiel i powszechnie uważa się, że zginął.

Poskramianie:Uprawiany przez Aes Sedai aktu nieszkodliwiania mężczyzny, który potrafi korzystać z Jedynej Mocy. Jest on niezbędny, ponieważ każ-dy mężczyzna, który nauczy się to robić, popada w obłęd pod wpływem skazy na saidinie i w swoim szaleństwie nieuchronnie będzie dokonywał straszliwych rzeczy z Mocą. Mężczyzna, który został poskromiony, nadal może wyczuwać Prawdziwe Źródło, jednak nie może go dotykać. Wszelkie oznaki szaleństwa, które dają się zauważyć przed poskromieniem, zostają powstrzymane przez akt poskramiania, mimo że samo szaleństwo nie zostaje uleczone, jednak jeśli wykona się ten akt dostatecznie szybko, można zapobiec śmierci. Patrz również: Jedyna Moc; Ujarzmianie.

Półczłowiek:Patrz: Myrddraal.

Prakamień:Niezniszczalna substancja stworzona podczas Wieku Legend. Wszelka znana energia użyta w celu jego rozbicia zostaje wchłonięta, sprawiając, że prakamień staje się jeszcze mocniejszy.

Prawdziwe Źródło:Siła napędzająca świat, która obraca Kołem Czasu. Jest podzielona na męską połowę (saidin) i żeńską połowę (saidar), które jednocześnie pracują razem i przeciwko sobie. Jedynie mężczyzna może czerpać moc z saidina, kobieta zaś z saidara. Na początku Czasu Szaleństwa saidin został skażony przez dotknięcie Czarnego. Patrz również: Jedyna Moc.

Proroctwa Smoka:Niewiele wiadomo i niewiele się mówi o Proroctwach, podanych w Cyklu Karaethon. Przepowiadają one, że Czarny ponownie się uwolni i wtedy dotknie świat, oraz że Lews Therin Telamon, Smok, Sprawca Pęknięcia Świata, odrodzi się, by stoczyć Tarmon Gai’don, Ostatnią Bitwę z Cieniem. Patrz również: Smok.

Przeklęci:Przydomek nadany trzynastu najpotężniejszym Aes Sedai Wieku Legend, jednym z najpotężniejszych jacy kiedykolwiek żyli, którzy przeszli na stronę Czarnego podczas Wojny z Cieniem w zamian za obietnicę nieśmiertelności. Zgodnie z legendą, a także szczątkowymi zapisami, zostali uwięzieni razem z Czarnym, kiedy na mury jego więzienia ponownie nałożono pieczęcie. Nadane im imiona do dziś wykorzystuje się w celu straszenia dzieci. Oto one: Aginor (AGH-ih-nor), Asmodean (ahs-MOH-dee-an), Balthamel (BAAL-thah-mell), Be’lal (BEH-lahl), Demandred (DEE-man-drehd), Graendal (GREHN-dahl), Ishamael (ih-SHAH-may-EHL), Lanfear (LAN-feer), Mesaana (meh-SAH-nah), Moghedien (moh-GHEH-dee-ehn), Rahvin (RAAV-ihn), Sammael (SAHM-may-EHL) oraz Semirhage (SEH-mih-RHAHG).

Przeklęte Ziemie:Bezludne tereny otaczające Shayol Ghul, za Wielkim Ugorem.

przenosić Jedyną Moc:(czasownik) kontrolować przepływ Jedynej Mocy. Patrz również: Jedyna Moc.

Przyjęta:Młoda kobieta, studiująca i ćwicząca w celu zostania Aes Sedai, która osiągnęła już pewien stopień opanowania Mocy i przeszła określone próby. Normalnie wyniesienie z nowicjatu do godności Przyjętej zajmuje pięć do dziesięciu lat. Przyjęte są do pewnego stopnia mniej ograniczone regułą niźli nowicjuszki, pozwala im się również, w pewnych granicach, samym dobierać przedmioty studiów. Przyjęte mają prawo do noszenia pierścienia z Wielkim Wężem, ale jedynie na środkowym palcu lewej dłoni. Kiedy Przyjęta wynoszona jest do godności Aes Sedai, wybiera swoje Ajah, uzyskuje prawo do noszenia szala i może nosić pierścień na każdym palcu lub nie nosić wcale, jeśli usprawiedliwiają to okoliczności.

Przymierze Dziesięciu Narodów:Unia powstała po Pęknięciu Świata (około300 OP), gdy na nowo tworzyły się kraje, w celu pokonania Czarnego. Przymierze rozpadło się po Wojnach z Trollokami. Patrz również: Wojny z Trollokami.

przysięgi, trzy:Przysięgi składane przez Przyjętą wynoszoną do godności Aes Sedai. Podczas ceremonii Przyjęta trzyma w dłoni Różdżkę Przysiąg, ter’angreal, który czyni przysięgę wiążącą. Sens przysiąg jest następujący:(1) Nie wypowiadać żadnych innych słów prócz prawdy. (2) Nie wytwarzać żadnej broni, za pomocą której jeden człowiek mógłby zabić drugiego. (3) Nigdy nie używać Jedynej Mocy jako broni, z wyjątkiem sytuacji, kiedy kieruje się ją przeciwko Pomiotowi Cienia, albo w ostateczności zagrożenia własnego życia, życia Strażnika lub innej Aes Sedai. Druga przysięga, która jest historycznie pierwsza, była efektem Wojny z Cieniem. Pierwsza przysięga, jeżeli traktować ją literalnie, daje się części wo przynajmniej ominąć, dzięki ostrożnemu dobieraniu słów. Sądzi się jednak, iż pozostałe dwie są nienaruszalne.

Psy Czarnego:Patrz: Dziki Gon

Pustkowie Aiel:Dzika, nierówna i zupełnie pozbawiona wody kraina na wschód od Grzbietu Świata. Przez Aielów zwana Ziemią Trzech Sfer. Niewielu ludzi z zewnątrz odważa się zapuszczać w głąb Pustkowia, nie tylko dlatego, że ktoś, kto się tam nie urodził, nie jest w stanie znaleźć wody, lecz również dla tego, że Aielowie uważają, iż prowadzą wojnę z innymi narodami i niechętnie witają obcych. Wkraczać tam bezpiecznie mogą jedynie handlarze, bardowie oraz Tuatha’nowie, ale kontaktu z tymi ostatnimi Aielowie unikają, określając ich mianem „Zatraconych”. Nic nie wiadomo o istnieniu jakichkolwiek map Pustkowia.

Rhuarc (RHOURK):Aiel, wódz klanu z Taardad Aiel.

Rogosh Sokole Oko:legendarny bohater wymieniany w wielu dawnych opowieściach.

Róg Valere (vah-LEER):Legendarny cel Wielkiego Polowania na Róg. Uważa się, iż można nim wezwać z grobu legendarnych bohaterów, aby walczyli z Cieniem. Obecnie w Illian ogłoszono nowe Polowanie na Róg i zaprzysiężono Myśliwych.

Sa’angreal (SAH-ahn-GREE-ahl):Pozostałości Wieku Legend, które pozwalają posiadającej je osobie korzystać ze znacznie większej ilości Jedynej Mocy niż to w innym przypadku możliwe albo bezpieczne. Sa-angreal jest podobny, lecz znacznie potężniejszy od angreala. Ilość Mocy, którą można zaczerpnąć za pomocą sa’angreala, jest porównywalna z ilością Mocy, z której można korzystać za pomocą angreala w takim samym stopniu, w jakim ilość Mocy, którą można władać za pomocą angreala ma się do ilości Mocy, którą można władać bez wspomagania. Sposób jego wytwarzanianie jest już znany. Egzemplarzy sa’angreali pozostała już jedynie garstka, znacznie mniej jeszcze niż angreali.

Saidar, saidin (sah-ih-DAHR, sah-ih-DEEN):Patrz: Prawdziwe Źródło.

Saldaea (sahl-DAY-ee-ah):Jeden z krajów należących do Ziem Granicznych.

Seanchan (SHAWN-CHAN):Kraina, z której przybyli Seanchanie.

Seanchanie:Potomkowie armii wysłanych przez Artura Hawkwinga na drugi brzeg Oceanu Aryth, którzy powrócili, by ponownie przejąć we władanie ziemie swych przodków.

Selene (seh-LEEN):Imię, którym Przeklęci nazywają Lanfear.

Serce Kamienia:Patrz: Callandor.

Shadar Logoth (SHAH-dahr LOH-goth):Miasto opuszczone i omijane przez ludzi od czasu wojen z Trollokami. Jest to skażony teren, nawet najmniejszy kamyk jest niebezpieczny.

Shai’tan (SHAY-ih-TAN):Patrz: Czarny.

Shayol Ghul (SHAY-ol GHOOL):Góra w Ziemiach Przeklętych, teren więzienia Czarnego.

Sheriam (SHEER-ee-ahm):Aes Sedai, należąca do Błękitnych Ajah. Mistrzyni Nowicjuszek w Białej Wieży.

Siuan Sanche (SWAHN SAHN-chay):Córka taireńskiego rybaka, która zgodnie z taireńskim prawem, została wsadzona na statek płynący do Tar Valon przed drugim zachodem słońca po odkryciu, że posiada umiejętność korzystania z Mocy. Należała do Błękitnych Ajah. Wyniesiona na Tron Amyrlin w 985 roku NE.

Skoczek:Wilk.

Sług, Komnata:W Wieku Legend wielka komnata, w której spotykali się Aes Sedai.

Smok:Przydomek, pod jakim Lews Therin Telamon był znany podczas Wojny z Cieniem. Kierowany obłędem, jaki owładnął wszystkimi mężczyznami Aes Sedai, Lews Therin zabił wszystkich, w żyłach których płynęła choć kropla jego krwi, a także wszystkich, których kochał, zyskując sobie w ten sposób miano Zabójcy Rodu. Patrz również: Smok Odrodzony; Fałszywy Smok, Proroctwa Smoka.

Smok Odrodzony:Zgodnie z Proroctwami Smoka, człowiek który jest Odrodzonym Lewsem Therinem Zabójcą Rodu. Patrz również: Smok, Fałszywy Smok: Proroctwa Smoka.

społeczności wojowników Aiel:Wszyscy wojownicy Aiel są członkami społeczności, takich jak Kamienne Psy (Shae’en M’taal), Czerwone Tarcze(Aethan Dor) albo Panny Włóczni(Far Dareis Mai). Każda społeczność posiada własne obyczaje, niekiedy poświęca się wypełnianiu specyficznych obowiązków. Na przykład Czerwone Tarcze funkcjonują jako rodzaj policji. Kamienne Psy często pełnią rolę tylnej straży podczas odwrotu, Panny zaś wykorzystywane są jako zwiadowcy. Klany Aielów często walczą między sobą, jednakże członkowie tej samej społeczności nie prowadzą z sobą walki, nawet jeśli robią to ich klany. Dzięki temu klany zawsze utrzymują z sobą kontakt, mimo otwartej waśni. Patrz również: Aiel; Pustkowie Aiel; Far Dareis Mai.

Sprzymierzeńcy Ciemności:Wyznawcy Czarnego, którzy wierzą, że zdobędą wielką władzę i nagrody, a nawet nieśmiertelność, po tym, jak on zdoła uwolnić się ze swego więzienia.

Stary Okrutnik:Patrz: Czarny.

stedding (STEHD-ding):Ojczyzna ogirów (OH-geer). Wiele stedding zostało porzuconych po Pęknięciu Świata. W jakiś sposób, obecnie już nie pojmowany, są zabezpieczone, dzięki czemu żadna Aes Sedai nie potrafi w nich korzystać z Jedynej Mocy ani nawet wyczuwać istnienia Prawdziwego Źródła. Próby władania Jedyną Mocą z zewnątrz stedding nie przyniosły żadnych efektów wewnątrz granic stedding. Żaden trollok nie wejdzie do stedding, chyba że zostanie tam zapędzony, nawet Myrddraal zrobi to tylko pod wpływem najwyższej potrzeby, a i wtedy z niechęcią i obrzydzeniem. Nawet Sprzymierzeńcy Światłości, jeśli są naprawdę oddani, czują się nieswojo w stedding.

Strażnik:Wojownik połączony zobowiązaniem z Aes Sedai. Zobowiązanie zostaje utrwalone za pomocą Jedynej Mocy, dzięki czemu Strażnik jest obdarzony zdolnością szybkiego odzyskiwania zdrowia, długiego obywania się bez jedzenia, wody albo wypoczynku, a także wyczuwania z dużej odległości skazy Czarnego. Dopóki dany Strażnik żyje, dopóty Aes Sedai, z którą jest połączony zobowiązaniem, wie, że on żyje, niezależnie od tego, jak duża dzieli ich odległość, gdy zaś umiera, Aes Sedai zna dokładnie moment i sposób, w jaki umarł. Więź zobowiązania nie mówi jej natomiast, jak daleko od niej znajduje się Strażnik, ani też w której stronie świata. Większość Aes Sedai jest zdania, że mogą być połączone zobowiązaniem z jednym tylko Strażnikiem, przy czym Czerwone Ajah nie chcą więzi z żadnym, natomiast Zielone Ajah uważają, że Aes Sedai może być połączona więzią z tyloma Strażnikami, z iloma tylko zechce. Zgodnie z etyką Strażnik winien wyrazić zgodę na połączenie go zobowiązaniem, znane są jednak przypadki, gdy czyniono to wbrew woli. To, co Aes Sedai zyskują dzięki więzi zobowiązania, jest utrzymywane w ścisłej tajemnicy. Patrz również:Aes Sedai.

Stu Towarzyszy:Stu Aes Sedai mężczyzn, najpotężniejszych z całego Wieku Legend, którzy pod wodzą Lewsa Therina Telamona dokonali ostatecznego uderzenia, kończącego Wojnę z Cieniem poprzez ponowne zapieczętowanie Czarnego w jego więzieniu. Przeciw uderzenie Czarnego skaziło saidina;Stu Towarzyszy popadło w obłęd i spowodowało Pęknięcie Świata. Patrz również: Czas Szaleństwa; Jedyna Moc; Pęknięcie Świata; Prawdziwe Źródło.

Synowie Światłości:Społeczność wyznająca surowe, ascetyczne reguły, powstała w celu pokonania Czarnego i zniszczenia wszystkich Sprzymierzeńców Ciemności. Założona podczas Wojny Stu Lat przez Lothaira Mantelara (LOH-thayr MAHN-tee-LAHR) w celu nawracania rosnących rzesz Sprzymierzeńców Ciemności, przekształciła się podczas wojny w organizację całkowicie militarną, nadzwyczaj sztywno trzymającą się swych reguł, zrzeszającą ludzi całkowicie przekonanych, że tylko oni znają prawdę i prawo. Nienawidzą Aes Sedai, uważając je i wszystkich, którzy je popierają albo się z nimi przyjaźnią, za Sprzymierzeńców Ciemności. Pogardliwie nazywa się ich Białymi Płaszczami, ich godłem jest promieniste słońce na białym tle. Patrz również: Śledczy.

Szary Człowiek:Ktoś, kto dobrowolnie wyrzekł się swej własnej duszy, aby zostać mordercą w służbie Cienia. Szarzy Ludzie wyglądają tak powszednio i zwyczajnie, że wzrok może prześlizgnąć się po nich, nie odnotowując ich obecności. Przytłaczającą większość Szarych Ludzi stanowią mężczyźni, ale w niewielkiej liczbie występują wśród nich również kobiety. Zwani również Bezdusznymi.

Śledczy:Społeczność należąca do Synów Światłości. Ich celem jest odkrywanie prawdy na drodze dysput i demaskowanie Sprzymierzeńców Ciemności. W poszukiwaniu prawdy i Światłości, w najlepszy ich zdaniem sposób, są jeszcze bardziej gorliwi niż pozostali Synowie Światłości. Ich normalną metodą prowadzenia śledztwa jest zadawanie tortur, zazwyczaj z góry znają prawdę i potrzebują tylko zmusić swoją ofiarę do jej wyznania. Śledczy nazywają samych siebie Ręką Światłości i czasami zachowują się tak, jakby działali całkowicie niezależnie od Synów Światłości i Rady Pomazańców, która przewodzi Synom. Przywódcą Śledczych jest Czcigodny Inkwizytor, który zasiada w Radzie Pomazańców. Ich godłem jest kij pasterski barwy krwi.

Śniący:Patrz: talenty.

talenty:Zdolności używania Jedynej Mocy w różnych dziedzinach. Najlepiej spośród nich znanym jest, oczywiście, uzdrawianie. Niektóre, takie jak Podróżowanie, zdolność przenoszenia się z miejsca na miejsce bez konieczności pokonywania dzielącej je przestrzeni, zostały utracone. Inne, jak wróżenie (zdolność przepowiadania przyszłych wydarzeń, ale w sposób ogólny i wysoce abstrakcyjny), występują obecnie niezwykle rzadko. Kolejnym talentem, o którym długo myślano, iż został zapomniany, jest śnienie, które zawiera w sobie, między innymi, zdolność przepowiadania przez Śniącego przyszłości w sposób znacznie bardziej szczegółowy niż podczas wróżenia. Niektórzy Śniący posiadają umiejętność wejścia do Tel’aran’rhiod, Świata Snów oraz (jak się twierdzi) w sny innych ludzi. Ostatnią znaną Śniącą była Corianin Nedeal, która zmarła w roku 526 NE.

ta’maral’ailen (tah-MAHR-ahl-EYE-lehn):W Dawnej Mowie „Splot Przeznaczenia”. Wielka zmiana we Wzorze Wieku, której ośrodkiem jest jeden lub kilku ludzi będących ta’veren. Patrz również: ta’veren; Wzór Wieku.

Tanreall, Artur Paendrag (tahn-REE-ahl, AHR-tuhr PAY-ehn-DRAG): Patrz:Hawkwing, Artur.

Tarmon Gai’don (TAHR-mohn GAY-dohn):Ostatnia Bitwa. Patrz również:Smok; Proroctwa Smoka; Róg Valere.

ta’veren (tali-VEER-ehn):Osoba, wokół której Koło Czasu oplata wątki losów o taczających ją ludzi, a może nawet wątki losów wszystkich ludzi, tworząc w ten sposób Splot Przeznaczenia. Patrz również: Wzór Wieku.

Telamon, Lews Therin (TEHL-ah-mon, LOOZ THEH-rihn):Patrz: Smok.

Tel’aran’rhiod (tel-AYE-rahn-rhee-ODD):W Dawnej Mowie „Niewidzialny Świat” albo „Świat Snów”. Realność dostępna jedynie fragmentarycznie w snach, o której starożytni sądzili, że przenika i otacza wszystkie pozostałe możliwe światy. W przeciwieństwie do zwykłych snów, to, co przydarza się żywym istotom w Świecie Snów, jest najzupełniej rzeczywiste, otrzymana tam rana nie zniknie po przebudzeniu, a ktoś, kto umrze w Tel’aran’rhiod, nie obudzi się wcale.

Ter’angreal (TEER-ahn-GREE-ahl):Jedna z kilku pozostałości po Wieku Legend, służących do korzystania z Jedynej Mocy. W odróżnieniu od angreala i sa’angreala, każdy ter’angreal został wykonany w specyficznym celu. Istnieje na przykład taki, który sprawia, iż przysięgi, składane przez osobę wprowadzoną do jego wnętrza, stają się wiążące. Niektóre są używane przez Aes Sedai, aczkolwiek ich pierwotne przeznaczenie jest zasadniczo nie znane. Są też takie, które mogą zabić zdolność do przenoszenia Mocy u kobiety, która ich użyje. Patrz również: angreal; sa’angreal.

Tigraine (tee-GRAIN):Jako Dziedziczka Tronu Andor poślubiła Taringaila Damodreda i urodziła mu syna Galadedrida. Jej zniknie cie w 972 NE, krótko po tym, gdy jej brat Luc zaginął w Ugorze, wywołało w Andorze zbrojny spór zwany Sukcesją i stanowiło przyczynę wydarzeń w Cairhien, które ostatecznie wywołały wojnę o Aiel. Jej godłem była kobieca dłoń, ściskająca kolczastą gałązkę krzewu różanego kwitnącego na biało.

Trolloki (TRAHL-lohks):Istoty stworzone przez Czarnego podczas Wojny o Cień. Potężnego wzrostu, nadzwyczaj podstępne, stanowią skrzyżowanie zwierząt z rasą ludzką i zabijają dla czystej przyjemności zabijania. Przebiegłe, zakłamane i zdradzieckie, nieufne tylko wobec tych, których się boją. Dzielą się na podobne do plemion bandy, główne to Ahf’frait, Al’ghol, Bhan’sheen, Dha’vol, Dhai’mon, Dhjin’nen, Ghar’ghael, Ghob’hlin, Gho’hlem, Ghraem’lan, Ko’bal i Kno’mon.

Tron Amyrlin (AHM-ehr-lin):( 1 ) tytuł przywódczyni Aes Sedai. Przyznawany dożywotnio przez Komnatę Wieży, najwyższą Radę Aes Sedai, w skład której wchodzą po trzy przedstawicielki wszystkich siedmiu Ajah (zwane zasiadającymi). Tron Amyrlin dzierży, przynajmniej w teorii, nieomal nad-rzędną władzę nad wszystkimi Aes Sedai. Rangą dorównuje tytułowi królewskiemu. (2) tron, na którym zasiada przywódczyni Aes Sedai.

Tuatha’an (too-AH-thah-AHN):Wędrowny lud, znany również jako Druciarze i Lud Wędrowców, który mieszka w jaskrawo pomalowanych wozach i wyznaje pacyfistyczną filozofię, zwaną Drogą Liścia. Rzeczy naprawione przez Druciarzy są często lepsze od nowych. Należą do tych nielicznych, którzy mogą bez przeszkód przeprawiać się przez Pustkowie Aiel, Aielowie bowiem unikają wszelkich z nimi kontaktów.

Ugór:Patrz: Wielki Ugór.

Ujarzmianie:Uprawiany przez Aes Sedai akt unieszkodliwiania kobiety, która potrafi korzystać z Jedynej Mocy. Kobieta, która została ujarzmiona, nadal wyczuwa Prawdziwe Źródło, jednak nie może go dotykać. Robi się to tak rzadko, że nowicjuszkom każe się uczyć na pamięć imion oraz zbrodni popełnionych przez kobiety, które zostały ujarzmione. Oficjalnie ujarzmienie jest następstwem procesu i wyroku za popełnioną zbrodnię. Kiedy zdarza się przypadkowo, zwane jest wypaleniem. W praktyce jednak termin ujarzmienie stosuje się do obu sytuacji.

Verin Mathwin (VEHR-ihn MAH-thwihn):Aes Sedai należąca do Brązowych Ajah.

Wędrowcy:Patrz: Tuatha’an.

Wiedząca:Kobieta wybierana w wioskach przez Koło Kobiet za jej wiedzę o takich sprawach, jak leczenie i przepowiadanie pogody, jak również za ogólny, zdrowy rozsądek. Stanowisko połączone z wielką odpowiedzialnością i autorytetem, zarówno rzeczywistym, jak i domniemanym. Wiedzącą uważa się na ogół za równą burmistrzowi, podobnie jak Koło Kobiet za równe Radzie Wioski. W odróżnieniu od burmistrza, Wiedząca jest wybierana dożywotnio i rzadko kiedy pozbawia się ją stanowiska. W zależności od kraju może używać innego tytułu, na przykład Prowadząca, Uzdrawiająca, Mądra Kobieta albo Wieszczka.

Wiek Legend:Wiek zakończony Wojną o Cień i Pęknięciem Świata. Czasy, w których Aes Sedai czyniły cuda, o jakich dzisiaj nikomu nawet się nie śni. Patrz również: Koło Czasu; Pęknięcie Świata; Wojna z Cieniem.

Wielka Gra:Patrz: Daes Dae’mar.

Wielki Ugór:Obszar położony na dalekiej północy, całkowicie zniszczony przez Czarnego. Kryjówka trolloków, Myrddraali i innych stworzeń Czarnego.

Wielki Wąż: Symbol czasu i wieczności, starszy niż początek Wieku Legend, przedstawiający węża pożerającego własny ogon. Pierścień w kształcie Wielkiego Węża dawany jest tym kobietom, które Aes Sedai wyniosły dogodności Przyjętej.

Wielki Władca Ciemności:Przydomek, którego Sprzymierzeńcy używają, mówiąc o Czarnym, i twierdzą, że używanie jego prawdziwego imienia byłoby bluźnierstwem.

Wielkie Polowanie na Róg:Cykl opowieści na temat legendarnych poszukiwań Rogu Valere w latach od zakończenia Wojen z Trollokami do początku Wojny Stu Lat. Opowiedzenie całego cyklu zabrałoby wiele dni. Patrz również:Róg Valere.

Władcy Strachu:Ci mężczyźni i kobiety, którzy, zdolni do korzystania z Jedynej Mocy, przeszli na stronę Cienia podczas Wojen z Trollokami, prowadząc działalność jako dowódcy wojsk trolloków.

Wojna z Aielami:(976–978 NE) Kiedy król Cairhien, Laman, ściął Avendoralderę, kilka klanów Aiel przekroczyło Grzbiet Świata. Złupili i spalili stolicę Cairhien, podobnie zresztą jak wiele innych miast i miasteczek, a konflikt rozszerzył się na tereny Andoru i Łzy. Powszechny pogląd głosi, że Aielowie zostali na koniec pokonani w Bitwie pod Lśniącymi Murami, pod Tar Valon, ale w rzeczywistości w tej bitwie zginął Laman, a spełniwszy swój zamiar, Aielowie wrócili za Grzbiet Świata. Patrz również: Avendoraldera;Cairhien.

Wojna Drugiego Smoka:Wojna toczona (FY 939–943) przeciwko fałszywemu Smokowi Guaire Amalasanowi. Podczas tej wojny młody król Artur Tanreall Paendrag, później znany jak Artur Hawkwing, wzniósł się ku swej miażdżącej sławie.

Wojna o Moc:Patrz: Wojna z Cieniem.

Wojna Stu Lat:Ciąg nakładających się w czasie wojen między wiecznie zmieniającymi się sojuszami, których wybuch przyśpieszyła śmierć Artura Hawkwinga i wynikła z niej walka o jego imperium. Trwała od WR 994 do WR1117. Wojna ta była przyczyną wyludnienia dużych obszarów ziem położonych między Oceanem Aryth i Pustkowiem Aiel, od Morza Burz do Wielkiego Ugoru. Zasięg zniszczeń był tak ogromny, iż ocalały jedynie fragmentaryczne zapiski z tamtych czasów. Imperium Artura Hawkwinga zostało rozdarte na mniejsze części podczas tych wojen, dając początek krainomistniejącym obecnie. Patrz również: Artur Hawkwing.

Wojna z Cieniem:Znana również jako Wojna o Moc, zakończyła Wiek Legend. Zaczęła się krótko po próbie wyzwolenia Czarnego i wkrótce ogarnęła cały świat. W świecie, w którym całkowicie zapomniano o wojnie, odkryto na nowo każde jej oblicze, często wypaczone przez dotknięcie Czarnego spoczywające na świecie, jako broni użyto Jedynej Mocy. Wojna zakończyła się przez ponowne zapieczętowanie Czarnego w jego więzieniu. Patrz również: Stu Towarzyszy; Smok.

Wojny z Trollokami:Wiele wojen, które rozpoczęły się około 1000 OP i trwały ponad trzysta lat, w trakcie których armie trolloków siały zniszczenie po całym świecie. Ostatecznie trolloków wybito albo zapędzono z powrotem na Ugór, jednak kilka krajów przestało istnieć, inne zaś zostały całkowicie wyludnione. Wszystkie zapisy z tamtych czasów są jedynie fragmentaryczne. Patrz również: Przymierze Dziesięciu Narodów.

Wysocy Lordowie Łzy:Działając jako rada, Wysocy Lordowie Łzy stanowią naczelną władzę narodu Łzy, który nie posiada ani króla, ani królowej. Ich liczba nie jest ściśle określona i zmieniała się przez lata od dwudziestu do jedynie sześciu. Nie należy mylić tego tytułu z Lordami Prowincji, którzy stanowią pomniejszą arystokrację taireńską.

Wyśpiewane Drzewo:Patrz: Drzewny Pieśniarz.

Wzór Wieku:Koło Czasu wplata wątki ludzkich losów we Wzór Wieku, często zwany po prostu Wzorem, który tworzy istotę rzeczywistości dla danego Wieku. Patrz również: ta’veren.

Wzywanie Czarnego:Wypowiedzenie prawdziwego imienia Czarnego (Shai’tan) powodu je ściągnięcie jego uwagi, nieuchronnie będąc w najlepszym przypadku przyczyną nieszczęścia, w najgorszym klęski. Z tego powodu używa się rozlicznych eufemizmów, takich jak:Czarny;Ojciec Kłamstw; Ten Który Odbiera Wzrok; Władca Grobu; Pasterz Nocy; Zmora Serc; Jad Serca; Zguba Traw; Ten Który Zabija Liść. O kimś, kto zdaje się kusić los, mówi się, że „wzywa Czarnego”.

Zabójcy Drzew:Imię, jakie Aielowie nadali Cairhienianom, wymawiane zawsze tonem pełnym przerażenia i niesmaku.

Zdrajca Nadziei:Patrz: Ishamael.

Zgromadzenie:Organ władzy w Illian, którego członków wybiera się spośród kupców i właścicieli statków. Jego funkcja polega na doradzaniu Królowi oraz Radzie Dziewięciu. Historia dowodzi jednak, że często rywalizował z nimi w walce o władzę.

Ziemie Graniczne:Kraje graniczące z Wielkim Ugorem: Saldaea, Arafel, Kandor i Shienar.

Загрузка...